Ulepszenie samochodu będącego środkiem trwałym

Pytanie: W grudniu 2014 r, podatnik zakupił używany samochód ciężarowy do 3,5 t (jeden rząd siedzeń) za kwotę 10.247,97 zł netto. W dniu zakupu samochód ten został przyjęty jako środek trwały do którego zastosowano podwyższoną stawkę amortyzacji, czyli 40%. Od stycznia 2015  r. rozpoczęto amortyzację tego samochodu. W kwietniu 2015 r. podatnik podjął decyzję o zakupie i montażu na tym samochodzie wiertnicy geologicznej. W związku z tym zakupił używaną wiertnicę za kwotę 4.065 zł netto i oddał do warsztatu, który wykonał usługę dostosowania samochodu i montażu na nim tej wiertnicy. Na ww. usługę podatnik otrzymał następujące faktury: 12.04.2015 r. naprawa skrzyni w samochodzie na kwotę 1.463 zł netto, 30.04.2015 remont wiertnicy i dostosowanie do montażu na ww samochodzie na kwotę 4.065 zł netto, 31.05.2015 r. modernizacja urządzenia wiertniczego na kwotę 4170 zł netto. W jaki sposób należy ująć w PKPIR i ewidencji środków trwałych ulepszenie środka trwałego, czyli samochodu? W jaki sposób należy amortyzować ulepszony pojazd i w którym momencie należy rozpocząć tą amortyzację? Czy wymienione koszty ulepszenia można jednorazowo amortyzować i ująć w kosztach w momencie otrzymania poszczególnych faktur, skoro samochód jest amortyzowany liniowo? Czy gdyby podjęto decyzję o jednorazowej amortyzacji samochodu to poszczególne "ulepszenia" można by było ujmować w kosztach w momencie otrzymania faktur?

Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji należy podwyższyć wartość początkową samochodu i – począwszy od odpisu amortyzacyjnego za miesiąc oddania ulepszonego samochodu do używania - dokonywać odpisów amortyzacyjnych (według dotychczas stosowanej metody) od podwyższonej wartości początkowej samochodu. Nie ma możliwości jednorazowego zamortyzowania wydatków, o których mowa. Szczegóły oraz odpowiedzi na pozostałe pytania znajdują się w uzasadnieniu.

Uzasadnienie: Jak stanowi art. 22g ust. 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z art. 22g ust. 1, 3-9 i 11-15 u.p.d.o.f., powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3.500 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.

W świetle tego przepisu z pewnością wydatek na nabycie wiertnicy, jej remont i dostosowanie do montażu w samochodzie oraz modernizację uznać należy za wydatki na ulepszenie, które powiększają wartość początkową samochodu jako środka trwałego (a w konsekwencji nie stanowią kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio – zob. art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. c u.p.d.o.f.). Podwyższenia tego należy dokonać w momencie oddania ulepszonego samochodu do używania (zapewne z chwilą zamontowania wiertnicy w samochodzie) i począwszy od odpisu amortyzacyjnego za ten miesiąc dokonywać odpisów amortyzacyjnych (według dotychczas stosowanej metody) od podwyższonej wartości początkowej samochodu. Nie ma możliwości jednorazowego zamortyzowania wydatków, o których mowa.

Moje wątpliwości budzi wydatek na naprawę skrzyni w samochodzie. Teoretycznie wszelkie wydatki na naprawy (remonty) stanowią koszty uzyskania przychodów bezpośrednio (co w omawianej sytuacji oznaczałoby ich ujęcie w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów). Treść pytania zdaje się jednak sugerować, że wydatek ten był bezpośrednio związany z montażem wiertnicy, o której mowa. Gdyby tak było, także ten wydatek powiększyłby wartość początkową przedmiotowego samochodu jako środka trwałego.

Na zakończenie wyjaśnić pragnę, że amortyzacja kosztów, o których mowa, konieczna byłaby także wówczas, gdyby przedmiotowy samochód został przez podatnika jednorazowo zamortyzowany. Jednakże w takim przypadku podatnik byłby uprawniony do wyboru metody amortyzacji, gdyż dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego nie jest wyborem metody amortyzacji. Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 kwietnia 2012 r. (IBPBI/2/423-67/12/AP). Czytamy w niej, że „w istocie dokonanie jednorazowego odpisu, o którym mowa w art. 16f ust. 3 zdanie drugie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest wyborem metody amortyzacji. Zatem skoro przedmiotowy środek trwały spełnia łącznie dwie przesłanki wynikające z art. 16j ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to Spółka może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości zmodernizowanego środka trwałego przy zastosowaniu indywidualnych stawek amortyzacyjnych”.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 18 czerwca 2015 r. dla: