Odliczenie VAT przy zakupie usługi cateringowej nabytej wraz z usługą szkoleniową

Pytanie: Spółka z o.o. zorganizowała dla swoich pracowników szkolenie związane z wykonywaną pracą. Podczas szkolenia pracownicy otrzymali posiłek zamówiony w formie cateringu. Spółka otrzSpółka z o.o. zorganizowała dla swoich pracowników szkolenie związane z wykonywaną pracą. Podczas szkolenia pracownicy otrzymali posiłek zamówiony w formie cateringu. Spółka otrzymała dwie faktury - jedną za szkolenie oraz drugą za usługę cateringową. Czy Spółka może odliczyć podatek VAT z faktury za usługę caterinową związaną ze szkoleniem pracowników? Czy Spółka powinna naliczyć podatek VAT?ymała dwie faktury - jedną za szkolenie oraz drugą za usługę cateringową. Czy Spółka może odliczyć podatek VAT z faktury za usługę caterinową związaną ze szkoleniem pracowników? Czy Spółka powinna naliczyć podatek VAT?

Odpowiedź: Zapewne w przedstawionej sytuacji usługa cateringowa w istocie (tj. pomimo udokumentowania jej odrębną fakturą) nie podlega odrębnemu opodatkowaniu, lecz stanowi element kompleksowej usługi szkoleniowej. Uważam, że w takim przypadku spółce przysługuje prawo do odliczenia z faktury dotyczącej usługi cateringowej tylko, jeżeli usługa szkoleniowa jest opodatkowana. Jeżeli bowiem usługa szkoleniowa jest zwolniona od podatku VAT, zwolnienie obejmuje również świadczenie usługi cateringowej. Wyłącza to możliwość odliczenia VAT z tej faktury. Gdyby jednak odrzucić powyższe stanowisko i uznać, że jednak w przedstawionej sytuacji spółka nabyła podlegającą odrębnemu opodatkowaniu usługę cateringową, spółce przysługiwałoby prawo do odliczenia z faktury, o której mowa.

 Prawo do odliczenia przysługuje, co do zasady, w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego nie jest przy tym konieczny bezpośrednio związek między zakupami a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Może to być również związek pośredni, o ile dokonywane zakupy związane są bezpośrednio z działalnością opodatkowaną podatnika (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 29 marca 2011 r. - I FSK 571/10). W konsekwencji prawo do odliczenia przysługuje, między innymi, przy nabywaniu usług szkoleniowych pracowników, których praca służy prowadzonej przez pracodawcę działalności opodatkowanej, jak również przy dokonywaniu zakupów związanych z takimi szkoleniami.

Dotyczy to również sytuacji, gdy koszt kompleksowej usługi organizacji szkolenia obejmuje również noclegi czy wyżywienie uczestników. W przypadkach takich podatek naliczony z faktury za organizację szkolenia może podlegać odliczeniu w całości mimo, że na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. nie istnieje możliwość odliczania VAT z faktur za usługi noclegowe lub gastronomiczne (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 20 września 2013 r. - IPTPP1/443-600/13-2/AK, interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 maja 2014 r. - ILPP5/443-81/14-5/PG czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 listopada 2016 r. - 1462-IPPP3.4512.698.2016.1.PC).

Mając to na uwadze zauważyć pragnę, że zapewne w przedstawionej sytuacji usługa cateringowa w istocie (tj. pomimo udokumentowania jej odrębną fakturą) nie podlega odrębnemu opodatkowaniu, lecz stanowi element kompleksowej usługi szkoleniowej. Uważam, że w takim przypadku spółce przysługuje prawo do odliczenia z faktury dotyczącej usługi cateringowej tylko, jeżeli usługa szkoleniowa jest opodatkowana. Jeżeli bowiem usługa szkoleniowa jest zwolniona od podatku VAT, zwolnienie obejmuje również świadczenie usługi cateringowej. Wyłącza to możliwość odliczenia VAT z tej faktury (ze względu na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u.).

Gdyby jednak odrzucić powyższe stanowisko i uznać, że jednak w przedstawionej sytuacji spółka nabyła podlegającą odrębnemu opodatkowaniu usługę cateringową, spółce przysługiwałoby prawo do odliczenia z faktury, o której mowa. Na użytek wyłączenia, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. pojęcie „usług gastronomicznych” jest rozumiane wąsko, tj. uznaje się za nie wyłącznie usługi klasyfikowane w grupie 56.1 stosowanego dla celów podatkowych PKWiU z 2008 r. usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych. W konsekwencji przyjmuje się, że wyłączenie to nie dotyczy, między innymi, klasyfikowanych w grupie 56.2 usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) i pozostałych usług gastronomicznych oraz klasyfikowanych w grupowaniu 56.3 usług przygotowywania i podawania napojów (co potwierdzają organy podatkowe – zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 4 września 2012 r. – IBPP1/443-560/12/AW), interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 25 września 2012 r. – ITPP1/443-806/12/KM czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 stycznia 2013 r. – IPPP1/443-1110/12-2/EK).

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że niezależnie od przyjęcia jednego ze wskazanych stanowisk, nie dochodzi w przedstawionej sytuacji do podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz pracowników (nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników następuje bowiem do celów działalności gospodarczej spółki – zob. art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u.). W konsekwencji spółka nie musi naliczać podatku VAT z tego tytułu.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 7 października 2017 r. dla:

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi