Zatrzymanie zadatku udokumentowanego fakturą zaliczkową

Pytanie: Firma zajmuje się sprzątaniem, zgodnie z umową zaliczki dokumentujemy fakturą zaliczkową, od której podatek VAT jest naliczany z dniem otrzymania zaliczki. W przypadku rezygnacji klienta z usługi, z dniem potwierdzenia odstąpienia od umowy wystawia fakturę VAT korygującą do 0 i zwraca zaliczkę, chyba że z umowy wynika, że przedpłatą jest zadatkiem a umowa zostanie rozwiązana ze strony zamawiającego i wykonawca rozpoznaje kwotę brutto jako przychód. Jednak faktura korygująca jest również wystawiana, ponieważ zaliczka, zmienia swoją definicję i z dniem odstąpienia od umowy jako zadatek przechodzi na wykonawcę jako odszkodowanie od odstąpienia od umowy. Czy podany sposób jest prawidłowy z punku widzenia VAT? Powinniśmy wystawiać faktu korygującą do zaliczki? Podatnik, nie zwraca zaliczki i nie jest to już usługa więc wystawiamy fakturę korygującą odzyskując VAT, (po przyjęciu przez Zamawiającego faktury korygującej), zaliczka zmieniając swój status przestaje być rozpatrywana w z punktu widzenia VAT?

Odpowiedź: Postępowanie firmy jest jak najbardziej prawidłowe, tj. słusznie także w przypadku zatrzymania zadatku do faktury zaliczkowej powinna być wystawiana faktura korygująca „zerująca”. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.

Uzasadnienie: Otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi skutkuje najczęściej powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT (na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Towarzyszy temu, co do zasady, obowiązek wystawienia tzw. faktury zaliczkowej (zob. art. 106b ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.).

Zdarza się jednak, że strony wycofują się z transakcji i nabywca z powrotem otrzymuje wpłaconą kwotę. Jeżeli wcześniej wystawiona była faktura zaliczkowa, konieczne jest w takich przypadkach wystawienie faktury korygującej dokumentującej zwrot nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. (zob. art. 106j ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.), np. zaliczki.

Co istotne, dotyczy to również sytuacji, gdy nie dochodzi do faktycznego zwrotu wpłaconej kwoty, lecz do innego sposobu jej rozliczenia. Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 20 lutego 2014 r. (IBPP2/443-1076/13/IK), „jeżeli po wystawieniu faktury zaliczkowej otrzymana część należności zostaje zwrócona niedoszłemu nabywcy wystawiana jest faktura korygująca fakturę zaliczkową. Fakturę korygującą fakturę zaliczkową należy wystawić również w przypadku niewywiązania się z warunków umowy, gdy zaliczka przestaje pełnić funkcję wynagrodzenia na poczet przyszłego świadczenia, a zostaje zaliczona na poczet przyszłych zobowiązań (w tym odszkodowania)”.

Powyższe dotyczy również sytuacji, gdy wpłacona kwota stanowiła zadatek i zostaje przez podatnika zatrzymana. A zatem postępowanie firmy jest jak najbardziej prawidłowe, tj. słusznie także w przypadku zatrzymania zadatku do faktury zaliczkowej powinna być wystawiana faktura korygująca „zerująca”.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 14 kwietnia 2015 r. dla:     

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi