Stan faktyczny:
Składam VAT UE (współpracuję z jedna firma w UE – usługi). Składam również VAT-7. Sprowadziłam kilkukrotnie towar z Chin za pomocą agencji celnej. Zarówno nabycie towaru, jak i jego późniejszą sprzedaż rozliczyłam w prawidłowy sposób. W chwili obecnej współpracuję również z pewną fabryką z Chin, dla której sprzedaję produkty na rynku polskim (pośredniczę w transakcji). Niestety nie mam z tą firmą podpisanej oficjalnej umowy współpracy. Posiadam jedynie mailową zgodę na sprzedaż i wykorzystanie zdjęć. Zamówionego produktu przez polskiego klienta nie kupuję dla siebie, więc nie rozliczam tego jako zakupu firmowego. Chińska firma wystawia faktury, które w naszym rozumieniu raczej nie przypominają faktury i wystawiają ją na zakup całości towaru. Moja ewentualna faktura dotycząca pośrednictwa byłaby raczej zignorowana. Do tej pory nie próbowałam wysyłać im tego typu faktury. W związku z powyższym nie wiem co powinnam wystawiać klientom jako potwierdzenie transakcji. W chwili obecnej wystawiam rachunki za całość towaru i dostawę, co dla organu podatkowego może oznaczać, że towar został zakupiony najpierw przeze mnie w celu dalszej odsprzedaży. W związku z czym może pojawić się problem z brakiem rozliczenia cła, zgłoszenia celnego każdej transakcji. Nie wiem czy i jak rozliczyć w moich wydatkach firmowych zakup dla (w imieniu klienta) u chińskiego kontrahenta. Czy po ewentualnej korekcie deklaracji VAT i dokumentacji pojawi się u mnie kontrola w celu wyjaśnienia konieczności korekty?
Podstawa prawna
- art. 7 ust. 8, art. 8 ust. 1 oraz art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.,
- § 2 ust. 1 w zw. z poz. 39 załącznika do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 2177) – dalej r.z.e.
Ocena prawna (aktualna na dzień 29 września 2017 r.):
Z treści pytania wynika, że prowadzi Pani sprzedaż towarów w ramach tzw. dropshipping’u. Dropshipping to model logistyczny sprzedaży przez internet polegający na przeniesieniu procesu wysyłki towaru na dostawcę. Rola podmiotu prowadzącego sklep internetowy w tym modelu logistycznym sprowadza się do zbierania zamówień i przesyłania ich do dostawcy, który realizuje wysyłkę towaru do klienta (https://pl.wikipedia.org/wiki/Dropshipping).
Podatnicy dokonujący sprzedaży w ramach dropshipping’u zamówień u dostawców towarów mogą dokonywać we własnym imieniu (wówczas na gruncie VAT dochodzi do tzw. dostaw łańcuchowych), jak również w imieniu i na rzecz osób trzecich (wówczas dochodzi do świadczenia usług pośrednictwa). W Pani przypadku – jak wynika z treści pytania – ma miejsce ten drugi przypadek. Oznacza to, że świadczy Pani usługi pośrednictwa.
Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że usługi pośrednictwa w obrocie towarami mogą mieć charakter usług pośrednictwa w sprzedaży (jest tak, gdy prowizja z tytułu świadczenia tych usług należna jest od dostawcy), jak również usług pośrednictwa w zakupie (jest tak, gdy prowizja z tytułu świadczenia tych usług należna jest od nabywcy). Jednocześnie z treści pytania nie wynika, aby należała się Pani jakakolwiek prowizja od chińskiego dostawcy.
Zapewne zatem zarabia Pani na różnicy pomiędzy kwotami przekazywanymi chińskiemu dostawcy a kwotami otrzymywanymi od polskich klientów. Uznać w tej sytuacji należy, że świadczy Pani usługi pośrednictwa w zakupie, a należna Pani prowizja jest elementem cen, które płacą Pani polscy klienci (tj. prowizję tę stanowi różnica pomiędzy kwotą otrzymywaną od klientów a kwotą przekazywaną chińskiemu dostawcy).
W tej sytuacji nie powinna Pani wystawiać klientom faktur ani rachunków dokumentujących dostawę towarów, w których zakupie Pani pośredniczy. Nie dokonuje bowiem Pani tych dostaw (dokonuje ich chiński dostawca). Jest natomiast Pani obowiązana – na żądanie klientów – wystawiać faktury dokumentujące świadczone usługi pośrednictwa. Może być również Pani obowiązana do wystawiania paragonów dokumentujących świadczenie tych usług (zapewne ma jednak zastosowanie zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obejmujące świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej – zob. § 2 ust. 1 w zw. z poz. 39 do r.z.e.).
Nie ma jednak przeszkód, aby wystawiała Pani klientom dowolne inne niż faktury lub rachunki dokumenty dotyczące dostarczanych przez chińskiego dostawcę towarów. Nie będą to jednak dokumenty rozliczane podatkowo.
Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że z tytułu świadczonych usług pośrednictwa w zakupie towarów sprowadzanych z Chin nie ciąży na Pani obowiązek dokonania zgłoszenia celnego ani dług celny. Nie musi się zatem Pani obawiać konsekwencji naruszenia przepisów celnych.
Powyższe oznacza, że dla celów podatkowych rozliczać Pani powinna wyłącznie prowizje, tj. różnice pomiędzy kwotami otrzymywanymi od klientów a kwotami przekazywanymi chińskiemu dostawcy. W tym celu metodą „w stu” powinna Pani obliczać wysokość prowizji netto i kwotę podatku VAT, a następnie:
- wykazywać te kwoty w poz. 19 i 20 deklaracji VAT-7, oraz
- wykazywać kwoty prowizji netto jako podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Dokonywanych w imieniu polskich klientów zakupów towarów dokonywanych u chińskiego dostawcy nie powinna Pani podatkowo rozliczać. W konsekwencji nie powinna Pani rozpoznawać kosztów uzyskania przychodów w wysokości cen zakupu towarów u chińskiego dostawcy, jak również – poza prowizją – przychodów ze sprzedaży tych towarów polskim klientem.
Jeżeli postępowała Pani inaczej, konieczna jest korekta prowadzonych ewidencji i złożonych deklaracji, w tym deklaracji VAT-7. Oczywiście może to spowodować zainteresowanie organów podatkowych, w tym kontrolę podatkową, jednak – jeżeli nieprawidłowe rozliczenia mają zostać skorygowane – nie można tego uniknąć.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy