Sprzedaliśmy towar do nabywcy z Unii Europejskiej (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów). Faktura została wystawiona w dniu 31 października 2013 r. W tym samym dniu towar został nadany w firmie kurierskiej. Towar został doręczony nabywcy przez kuriera w dniu 4 października 2014 r., zaś 8 października otrzymaliśmy od nabywcy potwierdzenie otrzymania towaru. W jakiej deklaracji VAT-7 powinniśmy rozpoznać wewnątrzwspólnotową dostawę towarów?
Podstawa prawna:
- art. 20 ust. 1-4 oraz art. 20a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)
Porada podatkowa (aktualna na dzień 7 listopada 2014 r.):
O tym, kiedy należy wykazywać w deklaracjach VAT czynności podlegające opodatkowaniu decyduje moment powstania obowiązku podatkowego, tj. czynności podlegające opodatkowaniu VAT należy wykazywać w deklaracjach za okresy rozliczeniowe, w których powstał obowiązek podatkowy. W przypadku wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów zasady powstawania obowiązku podatkowego określają przepisy art. 20 ust. 1-4 i 20a u.p.t.u.
Spośród tych przepisów najczęściej zastosowanie ma art. 20 ust. 1 u.p.t.u. stanowiący, że w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów (WDT) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy. Przepis ten ma zastosowanie również w sytuacji, o której mowa w pytaniu.
Przez miesiąc dokonania dostawy, o którym mowa w art. 20 ust. 1 u.p.t.u., rozumieć należy miesiąc, w którym w ramach dokonanej dostawy doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel w przypadku towarów dostarczanych firmami transportowymi lub kurierskimi dochodzi zaś – o ile co innego nie wynika z warunków dostawy (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 maja 2014 r. – sygn. ILPP4/443-57/14-4/BA) – z chwilą dostarczenia towarów nabywcy przez przewoźnika lub firmę kurierską. W przedstawionej sytuacji towar został dostarczony do klienta w dniu 4 października 2014 r., a więc – zważywszy, że z treści pytania nie wynika, aby określone zostały warunki dostawy skutkujące uznaniem, że do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel nastąpiło z chwilą nadania go w firmie kurierskiej – miesiącem dokonania WDT przedmiotowego towaru jest październik 2014 r.
Wskazać należy jednocześnie, że w świetle art. 20 ust. 1 u.p.t.u. istnieje wątpliwość czy wystawienie faktury przed dokonaniem dostawy towaru skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu WDT. Można się spotkać ze stanowiskiem, że tak (co w omawianej sytuacji oznaczałoby powstanie obowiązku podatkowego w dniu 31 października 2014 r.), lecz według mnie nie jest to stanowisko prawidłowe. Moim zdaniem do stosowania art. 20 ust. 1 u.p.t.u. odpowiednie zastosowanie ma, przykładowo, dotycząca powstawania obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 listopada 2013 r. (sygn. IBPP4/443-387/13/BP), w której czytamy, że „w przypadku wystawienia faktury przed faktyczną dostawą nie powstaje obowiązek podatkowy, gdyż w momencie wystawienia faktury towary te nie są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Obowiązek podatkowy powstanie w stosunku do faktur wystawionych po faktycznej dostawie towarów. W przypadku gdy faktura jest wystawiona pomiędzy dostawą towarów, a 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w przypadku faktur wystawionych po 15. dniu miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru, obowiązek podatkowy powstanie 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru”.
Przyjęcie takiego stanowiska niekoniecznie oznacza, że w przedstawionej sytuacji obowiązek podatkowy z tytułu WDT powstał w dniu 4 października 2014 r. (tj. w dacie dokonania WDT). W grę wchodzi również uznanie, że – zważywszy, iż po dokonaniu dostawy towarów nie jest wystawiana kolejna faktura – obowiązek ten powstanie dopiero 15 grudnia 2014 r. (podobne stanowisko odnośnie wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w cytowanej powyżej interpretacji).
Reasumując – w przedstawionej sytuacji w grę wchodzi przyjęcie, że obowiązek podatkowy powstał w dniu:
- w dniu 31 października 2014 r., tj. w dniu wystawienia faktury,
- w dniu 4 listopada 2014 r., tj. w dniu dokonania dostawy towaru, oraz
- w dniu 15 grudnia 2014 r., tj. 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy towarów.
Chociaż według mnie prawidłowe jest uznanie, że obowiązek podatkowy powstał w dniu 4 listopada 2014 r. (co oznaczałoby ujęcie WDT, o którym mowa, w deklaracji VAT-7 za listopad 2014 r.), najlepszym rozwiązaniem wydaje się być przyjęcie, iż obowiązek podatkowy powstał w dniu 31 października 2014 r. (co oznaczałoby ujęcie przedmiotowego WDT w ramach deklaracji VAT-7 za październik 2014 r.). Za rozwiązaniem tym przemawia fakt, że w ten właśnie sposób w tego typu sytuacjach obowiązek podatkowy rozpoznaje większość podatników (za cichym przyzwoleniem organów podatkowych), jak również fakt, że zawsze lepiej obowiązek podatkowy rozpoznać za wcześnie niż zbyt późno.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy online