Odliczanie VAT z faktur za paliwo do samochodu zastępczego

Mam w firmie samochód z adnotacją VAT-1b. Samochód ten uległ wypadkowi. Na czas naprawy otrzymałem „zwykły” samochód osobowy. Czy z faktury za paliwo do tego samochodu mogę odliczyć VAT?

Podstawa prawna:

  1. art. 86a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.,
  2. art. 12 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 312) – dalej u.z.u.p.t.u.

Porada podatkowa (aktualna na dzień 17 listopada 2014 r.):

Od 1 kwietnia 2014 r. kwota podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest, co do zasady, ograniczona do 50% (zob. art. 86a ust. 1 u.p.t.u.). Ograniczenie to dotyczy, między innymi, wydatków dotyczących nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów (zob. art. 86a ust. 2 pkt 3 u.p.t.u.).

Ograniczenia te nie dotyczą jednak wszystkich pojazdów samochodowych. Istnieją dwie grupy pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń. Są to:

  1. pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy,
  2. pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (zob. art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 u.p.t.u.); pojazdy należące do tej grupy należy, co do zasady, zgłaszać naczelnikom urzędu skarbowego składając informacje VAT-26 (zob. art. 86a ust. 12 u.p.t.u.).

 Do pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy należą przy tym:

  1. pojazdy samochodowe, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony,
  2. pojazdy samochodowe konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (czyli autobusy),
  3. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,
  4. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
  5. pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,
  6. pojazdy specjalne o przeznaczeniach: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych oraz żuraw samochodowy,
  7. pojazdy specjalne o przeznaczeniu pogrzebowy, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony,
  8. pojazdy specjalne o przeznaczeniu bankowóz typu A lub B, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony.

 Otrzymany przez Państwa samochód zastępczy jest samochodem osobowym, a więc nie należy do pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy. W tej sytuacji odliczenie w całości podatku naliczonego z faktury dokumentującej paliwo do tego samochodu wymaga spełnienia trzech warunków określonych dla drugiej z wymienionych powyżej grup pojazdów samochodowych (sposób używania wykluczający użycie samochodu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, potwierdzenie tego ewidencją przebiegu samochodu oraz zgłoszenie samochodu informacją VAT-26).

Z treści pytania nie wynika jednak, aby warunki te były w Pańskim przypadku spełnione. Nie tylko oznacza to, że nie może Pan odliczyć w całości podatku z faktury dokumentującej nabycie paliwa do samochodu zastępczego, ale wyłącza to w ogóle możliwość odliczenia podatku VAT z tej faktury. Jest to konsekwencją tymczasowego (obowiązującego do końca czerwca 2015 r.) przepisu wyłączającego możliwość odliczania podatku naliczonego przy nabywaniu paliwa do, między innymi, samochodów osobowych, które nie należą do drugiej z wymienionych wcześniej grup pojazdów samochodowych (zob. art. 7 u.z.u.p.t.u.).

Bez znaczenia jest przy tym w omawianej sytuacji okoliczność, że samochód zastępczy używany jest zamiast samochodu uprawniającego do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy. Jest tak dlatego, że w art. 86a u.p.t.u. nie ma przepisów określających szczególne traktowanie samochodów zastępczych. W szczególności nie ma wśród przepisów art. 86a u.p.t.u. przepisów przewidujących, że wysokość kwoty podatku naliczonego od wydatków dotyczących samochodów zastępczych ocenia się przez pryzmat wysokości podatku naliczonego od wydatków dotyczących samochodów zastępowanych. Nie jest zatem tak, że fakt, iż Państwa uszkodzony samochód uprawniał do dokonywania pełnych odliczeń bez konieczności prowadzenia ewidencji jego przebiegu powoduje, że automatycznie tak samo ma się rzecz z samochodem zastępczym.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online