Rozliczenie faktury korygującej ze stawki VAT 23% na „odwrotne obciążenie”

W lipcu 2014 r. spółka wykonała usługę dla firmy niemieckiej. Usługę tę udokumentowała fakturą ze stawką VAT 23% zamiast bez podatku VAT z adnotacją odwrotne obciążenie. Czy wystawiając fakturę korygującą spółka musi posiadać potwierdzenie jej otrzymania? W jakiej deklaracji VAT-7 spółka powinna rozliczyć wystawioną fakturę korygującą?

Podstawa prawna:

  1. art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 28b ust. 1, art. 29a ust. 15 pkt 2, art. 106e ust. 1 pkt 18 oraz art. 106e ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.,
  2. § 3-4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. poz. 1656) – dalej r.m.s.

Porada podatkowa (aktualna na dzień 7 listopada 2014 r.):

 Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przepisy art. 28a-28o u.p.t.u. oraz § 3-4 r.m.s.

W przedstawionej sytuacji – jak wynika z treści pytania – miejsce świadczenia usługi dla niemieckiej firmy znajdowało się poza terytorium Polski (zapewne na podstawie art. 28b ust. 1 u.p.t.u.), a więc nie podlegała ona opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. Błędem było zatem opodatkowanie tej usługi fakturą z podatkiem VAT obliczonym według stawki 23%. Powinna była zostać faktura bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106e ust. 5 pkt 2 u.p.t.u.), a w zamian z adnotacją „odwrotne obciążenie” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.). Konieczne jest w tej sytuacji wystawienie faktury korygującej.

Nie ma potrzeby uzyskiwania potwierdzenia otrzymania tej faktury przez firmę niemiecką (np. uzyskiwania podpisanej kopii faktury korygującej). Faktury  korygujące dotyczące dostaw towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju, należą do faktur korygujących, dla których nie jest wymagane posiadanie przez podatnika potwierdzenie otrzymania faktury korygującej (zob. art. 29a ust. 15 pkt 2 u.p.t.u.).

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że sporna jest kwestia rozliczania faktur korygujących obniżających podstawę opodatkowania lub kwotę podatku, gdy nie jest konieczne posiadanie potwierdzenia ich otrzymania. W grę wchodzi uznanie, że faktury takie rozliczane powinny być przez sprzedawców w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym okres rozliczeniowy, w którym powstała przyczyna korekty (pierwsze stanowisko) oraz okres rozliczeniowy, w którym wystawiona została faktura korygująca (drugie stanowisko).

Organy podatkowe zdają się reprezentować drugie ze wskazanych stanowisko (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 listopada 2011 r. – sygn. ILPP4/443-551/11-5/ISN). W mojej jednak ocenie prawidłowe jest pierwsze z nich. Podstawę opodatkowania obniżają bowiem nie faktury korygujące, lecz określone zdarzenia (faktury korygujące jedynie te zdarzenia dokumentują). Jednocześnie z orzecznictwa wynika, że zasadą jest rozliczanie faktur korygujących w okresie rozliczeniowym powstania przyczyny korekty (zob. przykładowo wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2011 r. – sygn. I FSK 50/11 czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 kwietnia 2012 r. – sygn. I FSK 850/11). W konsekwencji – skoro nie ma przepisu tak stanowiącego – nie ma powodu, aby uznawać, że dla określenia okresu rozliczeniowego, w którym należy rozliczyć fakturę korygującą, decydujące znaczenie ma data wystawienia faktury korygującej.

A zatem odpowiedź na pytanie zależy od przyjęcia jednego ze wskazanych stanowisk. Przyjęcie pierwszego z nich oznaczałoby, że fakturę korygującą, o której mowa, należy ująć w deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym powstała przyczyna korekty, a zatem w drodze korekty deklaracji VAT-7 za lipiec 2014 r. (błąd istniał bowiem od samego początku), czyli w drodze korekty tej deklaracji należy zmniejszyć kwoty w poz. 19 i 20 oraz wykazać stosowną kwotę w poz. 11 (a zapewne również 12). Natomiast przyjęcie drugiego z nich oznaczałoby, że fakturę korygującą, o której mowa, należy ująć w deklaracji VAT-7 za miesiąc jej wystawienia, tj. w tej deklaracji dokonać zmniejszenia w poz. 19 i 20 oraz zwiększenia w poz. 11 (a zapewne również 12).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online