Sprzedaż na rzecz osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną a obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy fiskalnej

Pytanie: Jak powinno traktować się sprzedaż na rzecz osób prowadzących działalność nierejestrowaną? Czy taka sprzedaż powinna być fiskalizowania na kasie fiskalnej tak jak sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, jeśli nie można skorzystać z żadnego zwolnienia z jej stosowania? Czy można jednak wystawiać od razu fakturę VAT z pominięciem kasy fiskalnej?

Odpowiedź: Sprzedaż na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność nierejestrowaną jest z punktu widzenia VAT sprzedażą dokonywaną na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (zakładając, że zakupów osoby te dokonują na potrzeby prowadzonej działalności, a nie prywatnie). Sprzedaży takiej nie trzeba zatem ewidencjonować za pomocą kasy rejestrującej. Sprzedaż taka powinna być dokumentowana fakturami.

Uzasadnienie: Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących (zob. art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., poz. 361 – dalej u.p.t.u.). Sprzedaż na rzecz innych podmiotów nie podlega obowiązkowi ewidencjonowania.

Mając to na uwadze zauważyć pragnę, że tzw. działalność nierejestrowana jest działalnością gospodarczą w rozumieniu VAT, a w konsekwencji osoby fizyczne prowadzącą taką działalność są podatnikami VAT. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem mogą być interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 września 2018 r. (0114-KDIP1-3.4012.397.2018.2.ISK) oraz z dnia 29 sierpnia 2024 r. (0111-KDIB3-3.4012.300.2024.2.AW). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji, „usługi, które zamierza Pan świadczyć w ramach działalności nierejestrowanej (spełniając warunki określone w ustawie - Prawo przedsiębiorców) stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, jest Pan podatnikiem w rozumieniu tej ustawy”.

Powoduje to, że sprzedaż na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność nierejestrowaną jest z punktu widzenia VAT sprzedażą dokonywaną na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (zakładając, że zakupów osoby te dokonują na potrzeby prowadzonej działalności, a nie prywatnie). Sprzedaży takiej nie trzeba zatem ewidencjonować za pomocą kasy rejestrującej (bez konieczności powoływania się na żadne z określonych przepisami wykonawczymi zwolnień z obowiązku ewidencjonowania).

Wskazać jednocześnie pragnę, że sprzedaż na rzecz podatników (w rozumieniu VAT) jest obowiązkowo dokumentowana fakturami (zob. art. 106b ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.). Dotyczy to również sprzedaży na rzecz podatników z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej, w tym podatników niezarejestrowanych jako podatnicy VAT (np. w związku z korzystaniem ze zwolnienia podmiotowego). Dlatego też sprzedaż taka powinna być dokumentowana fakturami.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 26 września 2024 r. dla:

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi