Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Czy osoba, która chce założyć biuro rachunkowe musi od początku działalności zarejestrować się jako podatnik VAT czynny? Będzie świadczyła usługi księgowe: prowadzenie KPiR, ryczałt, wyliczanie wynagrodzeń, rozliczenia ZUS, sporządzenie deklaracji i zeznań podatkowych (PKD 69.20.Z Działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe).
Odpowiedź: Nie jest wykluczone, że osoba, o której mowa, może skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego, a w konsekwencji nie musi się rejestrować jako czynny podatnik VAT. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.
Uzasadnienie: Nie wszyscy podatnicy VAT (podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu VAT) obowiązani są do rejestrowania się jako podatnicy VAT. Obowiązek ten nie ciąży, między innymi, na podatnikach korzystających ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u. (zob. art. 96 ust. 3 u.p.t.u.), tj. zwolnienia obejmującego sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł (zob. art. 113 ust. 1 u.p.t.u.) lub zwolnienia obejmującego sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł.
Mając to na uwadze wskazać należy, że ze zwolnień, o których mowa w art. 113 ust. 1 i 9 u.p.t.u., nie mogą korzystać, między innymi, podatnicy świadczący usługi doradztwa (zob. art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. b u.p.t.u.), w tym usługi doradztwa podatkowego.
W przeszłości organy podatkowe uznawały, że powyższe oznacza, iż podatnicy prowadzący księgi i ewidencje podatkowe lub sporządzający zeznania i deklaracje podatkowe w ramach kompleksowych usług rachunkowo-księgowych nie mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Sądy administracyjne stanowisko to jednak odrzuciły. Jak czytamy w wyroku WSA w Gdańsku z dnia 28 marca 2012 r. (I SA/Gd 175/12), „prawo do skorzystania ze zwolnienia (…) od podatku od towarów i usług regulowanego przepisem art. 113 ust. 1 ustawy o VAT służy podatnikowi, który świadczy kompleksowe usługi rachunkowo-księgowe, o ile nie świadczy przy tym usług doradztwa”. Z kolei w wyroku NSA z dnia 20 czerwca 2013 r. (I FSK 1094/12) czytamy, że „Sąd I instancji odnosząc się do rozpoznawanej sprawy prawidłowo skonkludował, że samych usług księgowych nawet kompleksowych nie można utożsamiać ze świadczeniem usług doradztwa. Posiadanie określonej wiedzy pozwalającej na prowadzenie tych usług nie jest równoznaczne z przyjęciem, że osoba je świadcząca udziela porady, wskazuje sposób postępowania w sprawie. Prowadzenie ksiąg rachunkowych i sporządzanie deklaracji podatkowych musi bowiem łączyć się z kwalifikowaniem dokumentów księgowych do ujęcia ich w tych księgach”. Spowodowało to zmianę stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe, które zaczęły reprezentować stanowisko zgodne ze stanowiskiem reprezentowanym przez sądy administracyjne (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 marca 2014 r., ILPP5/443-20/14-2/PG czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 lipca 2014 r., IPPP2/443-530/14-2/KOM).
Na początku 2015 r. pojawiły się co prawda sygnały, że Ministerstwo Finansów (a za nim organy podatkowe) zmieniły zdanie w tej kwestii, lecz sytuację wyjaśniła interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów z dnia 9 kwietnia 2015 r. (PT3.8101.2.2015.AEW.16). Czytamy w niej, że „w sytuacji gdy podmiot (niezależnie od jego statusu czy też posiadania określonych uprawnień) będzie świadczył wyłącznie usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych lub też sporządzania (wypełniania) zeznań i deklaracji podatkowych i nie będzie świadczył usług doradczych lub prawniczych (takich jak wskazane w art. 2 ust. 1 pkt 1 lub pkt 4 ustawy o doradztwie podatkowym) nie znajdą zastosowania przepisy art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a lub lit. b ustawy o VAT. Podmiot taki będzie mógł zatem korzystać ze zwolnienia z podatku VAT (chyba, że zajdą inne niż omawiane przesłanki wyłączające ze zwolnienia określonego w art. 113 ustawy o VAT)”. A zatem ostatecznie Ministerstwo Finansów zdania w omawianej kwestii nie zmieniło, a więc nie jest wykluczone, że osoba, o której mowa, może skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego, a w konsekwencji nie musi się rejestrować jako czynny podatnik VAT.
Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Odpowiedź udzielona w dniu 13 kwietnia 2015 r. dla:
