Opodatkowanie świadczeń związanych z usługą organizacji konferencji

Pytanie: Spółka polska świadczy usługę organizacji konferencji w Polsce na rzecz podmiotu ze Szwajcarii, który nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku VAT. Spółka w ramach usługi będzie ponosiła koszty takie jak wynajem sali, gastronomia, zwiedzanie, zakup art. spożywczych, kawy, alkoholi etc. Jaką stawkę podatku VAT Spółka powinna zastosować dla świadczonej usługi? Czy Spólka może dokonac refaktury poniesionych kosztów (wynajem sali, gastronomia, zwiedzanie, zakup art. spożywczych, kawy, alkoholu) poza świadczoną usługa organizacji, czy też koszty te będą wchodzić w skład usługi organizacji konferencji?

Odpowiedź: Według mnie część wymienionych kosztów wchodzi w skład usługi organizacji konferencji, zaś część dotyczy czynności podlegających odrębnemu opodatkowaniu. Nie wpływa to jednak na wysokość podatku VAT z tytułu wykonywanych przez spółkę czynności. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.

Uzasadnienie: Nie zawsze świadczenia wykonywane przez podatników mają charakter jednorodny. Często jest tak, że świadczenia składają się z grupy czynności. Pojawia się w takich przypadkach pytanie czy wykonanie tych czynności należy traktować łącznie (jako jedno świadczenie o charakterze kompleksowym) czy odrębnie (jako dwa lub więcej świadczeń).

Wskazać w związku z tym należy, że w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 TSUE uznał, że każde świadczenie usług musi być zasadniczo uznawane za odrębne i niezależne. Z drugiej jednak strony Trybunał wskazał, że świadczenie obejmujące jedną usługę z ekonomicznego punktu widzenia nie powinno być sztucznie dzielone, gdyż mogłoby to zakłócić funkcjonowanie systemu VAT. Dlatego też w przypadkach wątpliwych należy - jak wynika z wyroku TSUE z dnia 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94 - brać pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest rozpatrywana transakcja celem określenia, po pierwsze, czy są to dwa lub więcej niż dwa świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług. Istnienie jednego świadczenia należy stwierdzić, jeżeli czynności wykonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą jedno, niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego podział miałby charakter sztuczny.

W przedstawionej sytuacji większość wymienionych świadczeń ma charakter ściśle związany z organizowaną przez spółkę usługą organizacji konferencji. Dotyczy to takich świadczeń jak wynajem sali, gastronomia oraz związane – jak zakładam – z organizowaną konferencją zakupy artykułów spożywczych czy kawy. Uważam zatem, że koszty tych świadczeń stanowią element świadczonej przez spółkę usługi organizacji konferencji, która to usługa – zakładając, że faktycznie podmiot ze Szwajcarii nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u. – podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce (miejscem świadczenia tej usług jest bowiem miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej – zob. art. 28c ust. 1 u.p.t.u.) według stawki podstawowej 23%. Nie jest dopuszczalne odrębne obciążanie tymi kosztami podmiotu ze Szwajcarii (refakturowanie tych kosztów na ten podmiot).

Ścisłego związku z organizowaną usługą konferencji nie mają natomiast według mnie świadczenia polegające na zwiedzaniu oraz dostarczeniu alkoholu. W zakresie tym spółka według mnie dokonuje dla podmiotu ze Szwajcarii odrębnych świadczeń (świadczenia usług zwiedzania oraz dostaw alkoholu), które podlegają odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie wpływa to jednak na wysokość podatku VAT, gdyż także oba te świadczenia podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 23%.

Odpowiednie zastosowanie ma zatem według mnie, przykładowo, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 lutego 2013 r. (IPTPP2/443-1008/12-2/JN). Czytamy w niej, że „w ocenie tut. Organu na złożoną usługę organizacji konferencji lub szkolenia składają się usługi nierozerwalnie ze sobą związane, które są świadczeniami niezbędnymi do realizacji usługi organizacji konferencji lub szkolenia, tj.:

• wynajem sal konferencyjnych wraz z odpowiednim sprzętem technicznym (komputer, rzutnik/projektor multimedialny, sprzęt nagłaśniający, tablice i inne);
• udostępnienie mediów;
• działania związane z marketingiem danej imprezy (np. ustawienie tablic informacyjnych itp.);
• przygotowanie wystroju sali konferencyjnej w sposób uzgodniony z Klientem np. poprzez ustawienie kwiatów itp.;
• obsługa logistyczna konferencji lub szkolenia poprzez udostępnienie usług świadczonych przez pracowników lub podwykonawców Spółki np. informatyka, pracowników technicznych, osoby odpowiedzialnej za rejestrację uczestników, pracowników ochrony,
• zakwaterowanie w Hotelu uczestników konferencji lub szkolenia;
• pełne wyżywienie uczestników konferencji tub szkolenia.

Nie można bowiem w przedstawionych okolicznościach uznać, iż ww. usługi mają charakter samoistny. Każda z ww. czynności stanowi element usługi złożonej związanej z przygotowaniem konferencji lub szkolenia. Należy zauważyć, iż czynności te są niezbędne do świadczenia usługi przygotowania konferencji/szkolenia oraz są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno świadczenie i nie powinny być sztucznie dzielone dla celów podatkowych.

Natomiast pozostałe oferowane przez Spółkę usługi tj.:

• organizacja czasu wolnego od zajęć merytorycznych (występy artystyczne, wspólna kolacja i wieczorna zabawa przy muzyce, tradycyjne zwiedzanie miasta z przewodnikiem bądź nowoczesna gra miejska),
• transport uczestników konferencji lub szkolenia w związku ze zwiedzaniem miasta lub innymi przewidzianymi atrakcjami,

stanowią świadczenia dodatkowe, które nie są niezbędne do rzetelnego i właściwego świadczenia usługi polegającej na organizacji konferencji lub szkolenia”.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 15 kwietnia 2015 r. dla: