Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Pracodawca zakupuje we wlasnym imieniu usługę doładowania kart miejskich MZK na rzecz pracowników. Faktury za doładowanie biletu na kartach miejskich (imiennych pracowników) są wystawione na pracodawcę. Bilety MZK pracownicy wykorzystują na potrzeby prywatne. Pracodawca w calości pokrywa koszt tej usługi, pracownicy korzystają z usługi nieodpłatnie. Czy pracodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur za usługę doładowania biletów MZK? Czy w przypadku, gdy ma takie prawo, ma obowiązek naliczenia podatku należnego od przekazania nieodpłatnego tych usług (biletów MZK) na potrzeby pracowników?
Odpowiedź: Uważam, że w przedstawionej sytuacji pracodawca jest uprawniony do odliczania podatku naliczonego z faktur za doładowania kart miejskich MZK, a jednocześnie jest obowiązany do opodatkowywania podatkiem VAT nieodpłatnie świadczonych (przekazywanych) na rzecz pracowników usług transportowych. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.
Uzasadnienie: Prawo do odliczenia przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Z kolei art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u. stanowi, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Jak widać, nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (przy czym dzieje się tak niezależnie od istnienia prawa do odliczenia przy nabyciu towarów i usług związanych z tym nieodpłatnym świadczeniem usług). W konsekwencji – o ile nie jest zwolnione od podatku (taki przypadek w przedstawionym stanie faktycznym nie ma miejsca) – nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste pracowników jest opodatkowane podatkiem VAT i uprawnia podatników do odliczania podatku naliczonego przy dokonywaniu zakupów towarów i usług na te cele.
Jak jednocześnie stanowi art. 8 ust. 2a u.p.t.u., w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Prowadzi to w mojej ocenie do wniosku, że w przedstawionej sytuacji pracodawca:
1) jest uprawniony do odliczania podatku naliczonego z faktur za doładowania kart miejskich MZK,
2) jest obowiązany do opodatkowywania podatkiem VAT nieodpłatnie świadczonych (przekazywanych) na rzecz pracowników usług transportowych.
Na zakończenie poczynić chcę dwie uwagi. Po pierwsze wyjaśnić pragnę, że w przypadku towarów nabywanych w celu nieodpłatnego przekazania pracownikom organy podatkowe wyjaśniają najczęściej, że pracodawcom nie przysługuje prawo do odliczenia, a jednocześnie nie są oni obowiązani do opodatkowywania ich nieodpłatnego przekazania (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 sierpnia 2011 r. - IBPP1/443-1329/11/AW czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 lutego 2014 r. - IPPP2/443-1279/13-4/KG). Dzieje się tak jednak dlatego, że warunkiem opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów jest istnienie prawa do odliczenia przy ich nabyciu, wytworzeniu lub imporcie (zob. art. 7 ust. 2 u.p.t.u.), co nie jest warunkiem opodatkowania nieodpłatnie świadczonych usług. Dlatego też wyjaśnienia powyższe nie mają w przedstawionej sytuacji odpowiedniego zastosowania.
Po drugie wskazać chcę, że w mojej ocenie w oparciu o tzw. doktrynę „assets labelling” możliwe jest uznanie, że zakupu oraz nieodpłatnego przekazania usług transportowych (doładowań kart miejskich) pracodawca dokonuje poza prowadzoną działalnością gospodarczą, a w konsekwencji nie przysługuje mu prawo do odliczenia oraz nie jest obowiązany do rozpoznawania podlegających opodatkowaniu nieodpłatnie świadczonych usług. Doktryna „assets labelling” jest jednak najczęściej przez organy podatkowe ignorowana (o czym świadczą wskazane powyżej wyjaśnienia), a w konsekwencji przyjęcie takiego rozwiązania byłoby bardziej ryzykowne od rozwiązania wskazanego powyżej.
Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Odpowiedź udzielona w dniu 27 kwietnia 2015 r. dla:
