Remanent VAT a inwestycja w obcym środku trwałym

Pytanie: Spółka cywilna ulega rozwiązaniu i zaprzestaje wykonywania czynności opodatkowanych. W trakcie swej działalności poniosła nakłady na obcy środek trwały (budynek). Jakie obowiązki w zakresie VAT powstaną w odniesieniu do poniesionych nakładów? Budynek jest współwłasnością wspólników oraz osoby trzeciej.

Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji rozwiązanie spółki cywilnej nie spowoduje konieczności opodatkowania podatkiem VAT przedmiotowej inwestycji w obcym środku trwałym w ramach remanentu likwidacyjnego. Nie jest natomiast wykluczone, że w przedstawionej sytuacji spółka cywilna obowiązana będzie do korekty części podatku odliczonego przy dokonywaniu nakładów na przedmiotowy budynek. Będzie tak jednak tylko, jeżeli upłynął okres korekty rozłożonej w czasie, który dla inwestycji w obcych środkach trwałych wynosi 5 lat.

Uzasadnienie: Przepisy VAT przewidują obowiązek sporządzenia i opodatkowania tzw. remanentu likwidacyjnego. W ramach tego remanentu opodatkowaniu podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy (zob. art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.), w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 14 ust. 4 u.p.t.u.). Obowiązek ten istnieje, między innymi, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej (zob. art. 14 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.).

Należy jednak zauważyć, że opodatkowaniu w ramach remanentu likwidacyjnego podlegać mogą wyłącznie towary, a więc materialne składniki majątku podatnika. Inne niż materialne składniki majątku podatnika (w szczególności prawa) nie podlegają opodatkowaniu w ramach remanentu likwidacyjnego. Dotyczy to również inwestycji w obcych środkach trwałych. Odpowiednie zastosowanie ma na gruncie obecnych przepisów wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 stycznia 2004 r. (I SA/Łd 1274/02), w którym czytamy, że „inwestycji w obcych środkach trwałych (stanowiącej środek trwały w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) nie można uznać za towar w rozumieniu przepisów o VAT. (...) Dlatego inwestycja w obcych środkach trwałych nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 6a ustawy o VAT [obecnie na podstawie art. 14 u.p.t.u. – przyp. aut.]”. Potwierdzają to również organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2010 r. (IPPP1-443-1014/09-4/PR) wyjaśnił, że „inwestycja w obcy środek trwały nie stanowi dostawy towarów ze względu na niespełnienie ustawowej definicji towaru zawartej w art. 2 pkt 6, zatem inwestycja dokonana w obcym środku trwałym powinna być traktowana jako świadczenie usług. W konsekwencji powyższego w przedmiotowej sytuacji nie znajdą zastosowania przepisy art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem z literalnego ich brzmienia wynika, iż opodatkowaniu podlegają wyłącznie towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów”. A zatem w przedstawionej sytuacji rozwiązanie spółki cywilnej nie spowoduje konieczności opodatkowania podatkiem VAT przedmiotowej inwestycji w obcym środku trwałym w ramach remanentu likwidacyjnego.

Nie jest natomiast wykluczone, że w przedstawionej sytuacji spółka cywilna obowiązana będzie do korekty części podatku odliczonego przy dokonywaniu nakładów na przedmiotowy budynek (zob. art. 91 ust. 4-6 u.p.t.u.). Będzie tak jednak tylko, jeżeli upłynął okres korekty rozłożonej w czasie, który dla inwestycji w obcych środkach trwałych wynosi 5 lat (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 13 grudnia 2016 r. - I FSK 255/15).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 29 września 2017 r. dla: