Opodatkowanie usług świadczonych dla zagranicznego podatnika posiadającego polski NIP

Pytanie: Spółka z o.o., krajowy podatnik VAT zarejestrowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, świadczy usługi logistyczne w kraju na rzecz włoskiego podatnika VAT (siedziba we Włoszech),który posługuje się u nas w kraju polskim numerem NIP. Czy spółka świadcząca usługi logistyczne powinna wystawić fakturę sprzedaży ze stawką krajową 23% czy ze stawką "nie podlega" (reverse charge) na podstawie art. 28b tj. wg siedziby nabywcy?

Odpowiedź: Odpowiedź na pytanie zależy od tego czy przedmiotowe usługi logistyczne są świadczone dla znajdującego się na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej włoskiego podatnika.

Uzasadnienie: Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przepisy art. 28a-28o u.p.t.u. oraz § 3-4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1686).

Miejsce świadczenia usług na rzecz podatników, co do zasady, ustala się na podstawie przepisów art. 28b u.p.t.u. Dotyczy to również świadczenia usług logistycznych.

Powoduje to, że odpowiedź na pytanie zależy od tego czy przedmiotowe usługi logistyczne są świadczone dla znajdującego się na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej włoskiego podatnika. Jeżeli tak, miejsce świadczenia tych usług na podstawie art. 28b ust. 2 u.p.t.u. znajduje się na terytorium kraju, a w konsekwencji świadczenie tych usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce według stawki 23%. W konsekwencji w przypadku takim świadczenie tych usług należy dokumentować „zwykłymi” fakturami krajowymi z tą właśnie stawką.

W przeciwnym razie miejsce świadczenia usług logistycznych na podstawie art. 28b ust. 1 u.p.t.u. znajduje się na terytorium Włoch, a więc ich świadczenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. Świadczenie tych usług należałoby zatem:

• dokumentować fakturami bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106a pkt 2 lit. a w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 1 u.p.t.u.) oraz wyrazami „odwrotne obciążenie” (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.) i numerami VAT obu stron transakcji (zob. art. 106e ust. 1 pkt 24 u.p.t.u.),
• wykazywać w poz. 11 i 12 deklaracji VAT-7/VAT-7K oraz w części E. informacji podsumowującej VAT-UE (są to bowiem usługi, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.).

Wskazać przy tym należy, że stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej jest miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, przy czym fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (zob. art. 11 ust. 1 i 3 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz.Urz. UE L 77/1 z 23 marca 2011 r. z późn. zm.). W konsekwencji w przedstawionej sytuacji okoliczność, że włoski podatnik nabył usługę posługując się polskim numerem VAT nie przesądza o posiadaniu przez niego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 27 marca 2018 r. dla: