Adnotacja na fakturze

Pytanie: Czy jeżeli kontrahent zamieści na fakturze (towar spoza zał. nr15 i wartość brutto poniżej 15 tyś.) adnotację metoda podzielone płatności - to nabywca musi uregulować tą płatność za pomocą split payment?

Odpowiedź: Nie, oznaczenie otrzymanej faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” nie przesądza o istnieniu obowiązku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Obowiązek ten istnieje tylko, jeżeli łącznie spełnionych jest pięć warunków, z których żaden nie dotyczy oznaczenia faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. Oznacza to, że w przypadku faktur takich jak wskazane w treści pytania nie istnieje obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Uzasadnienie: Z dniem 1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy określające obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (zob. dodany art. 108a ust. 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). W świetle tych przepisów obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności istnieje, jeżeli łącznie spełnionych jest pięć warunków, tj.: jeżeli:

• podatnik VAT otrzymał fakturę z wykazaną kwotą podatku VAT albo przekazuje całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi,
• otrzymana faktura dokumentuje nabycie towarów lub usług wymienionych w nowym załączniku nr 15 do u.p.t.u. albo nabycia towarów lub usług wymienionych w nowym załączniku nr 15 do u.p.t.u. dotyczy kwota płacona przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi,
• kwota należności na tej fakturze przekracza (jak się najczęściej przyjmuje, gdyż treść przepisów nie jest jednoznaczna) kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646 z późn. zm.) – dalej u.p.p., a więc 15.000 zł, albo kwotę tę stanowi całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi,
• płatność nie jest dokonywana w drodze potrącenia, o którym mowa w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1145); wyłączenie to ma zastosowanie w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane (zob. art. 108a ust. 1d u.p.t.u.),
• płatność nie wynika z faktury dokumentującej transakcje realizowane w wykonaniu umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1834 oraz z 2018 r. poz. 1693), jeżeli podmiot, na rzecz którego dokonywana jest płatność, na dzień dokonania dostawy był partnerem prywatnym, z którym podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym, lub jednoosobową spółką partnera prywatnego albo spółką kapitałową, której jedynymi wspólnikami są partnerzy prywatni, z którą podmiot publiczny zawarł umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym (zob. art. 108a ust. 1e u.p.t.u.).

Jak widać, wśród wymienionych warunków nie ma oznaczenia faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. W konsekwencji oznaczenie otrzymanej faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” nie przesądza o istnieniu obowiązku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (inaczej będzie się od 1 stycznia 2020 r. miała rzecz, jeżeli chodzi o sankcję w podatku dochodowym polegającą na wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kwot zapłaconych z naruszeniem obowiązku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności; brak oznaczenia otrzymanej faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” będzie wyłączać tę sankcję). A zatem jeżeli wskazane warunki nie są łącznie spełnione, nie istnieje obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności nawet, jeżeli otrzymana została faktura oznaczona wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. Oznacza to, że w przypadku faktur takich jak wskazane w treści pytania nie istnieje obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Z drugiej strony nieoznaczenie faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” nie przesądza o braku obowiązku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Jeżeli wskazane powyżej warunki są łącznie spełnione, obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności istnieje nawet, jeżeli otrzymana faktura nie została oznaczona wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Odpowiedź udzielona w dniu 26 listopada 2019 r. dla: