Przychód z tytułu sfinansowania pracownikowi studiów podymplomowych

Pytanie: Czy na mocy obowiązujących przepisów prawnych pracodawca, który opłacił naukę na studiach podyplomowych z ekonomii z elementami zarządzania dla menedżerów „Executive Doctor of Business Administration” w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN w Warszawie w kwocie 38,000,00 zł dla Głównej Księgowej ma obowiązek potraktowania w/w nauki jako przychodu i odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenia społeczne (do ZUS)?

Odpowiedź: Przychód głównej księgowej z tytułu opłacenia przez pracodawcę kosztów studiów podyplomowych, o których mowa, jest – zakładając, że studia te główna księgowa podjęła z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą - zwolniony od podatku, a więc nie ma konieczności uwzględniania go przy obliczaniu zaliczek na podatek. Nie ma również konieczności pobierania od tego przychodu składek na ubezpieczenie społeczne. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.

Uzasadnienie: Jak stanowi art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., za przychody ze stosunku pracy uważa się, między innymi, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość nieodpłatnych świadczeń. Powoduje to, że w związku z finansowaniem pracownikom kosztów kształcenia (czy to przez zwracanie im poniesionych kosztów, czy to przez ponoszenie za nich kosztów kształcenia, czy to przez nabywanie dla nich usług kształcenia) skutkuje powstawaniem u tych pracowników przychodów ze stosunku pracy.
Przychody te są jednak najczęściej zwolnione od podatku. Należy bowiem zauważyć, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 u.p.d.o.f. zwalnia się od podatku wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych (z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego).
Odrębnymi przepisami, o których mowa w tym przepisie, są przede wszystkim przepisy art. 103(1)-103(6) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p. Z przepisów tych wynika, że przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą (zob. art. 103(1) § 1 k.p.). Z kolejnych przepisów wynika, między innymi, że pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie (zob. art. 103(3) k.p.). Świadczenia są zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 u.p.d.o.f.
Co istotne, zwolnienie to może mieć zastosowanie również w przypadku ponoszenia przez pracodawców kosztów studiów podyplomowych pracowników. Potwierdził to Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 30 kwietnia 2008 r. (DD3/033/10/KDJ/08/173), w której czytamy, że „nie ma (…) przeszkód do stosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy, do świadczeń otrzymanych przez pracowników w związku z podjęciem przez nich studiów podyplomowych - bez względu na formę w jakiej pracownik podejmuje te studia tj. szkolną lub pozaszkolną”.
W świetle powyższego przychód głównej księgowej z tytułu opłacenia przez pracodawcę kosztów studiów podyplomowych, o których mowa, jest – zakładając, że studia te główna księgowa podjęła z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą - zwolniony od podatku, a więc nie ma konieczności uwzględniania go przy obliczaniu zaliczek na podatek. Nie ma również konieczności pobierania od tego przychodu składek na ubezpieczenie społeczne, gdyż na podstawie § 2 ust. 1 pkt 29 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyłączona jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika (z nieistotnym w omawianej sytuacji wyłączeniem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Odpowiedź udzielona w dniu 4 kwietnia 2015 r. dla: