Strata w towarach handlowych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Pytanie: Jeżeli na podstawie protokołu zniszczenia księguję w koszty sumę kwot netto zakupionych wcześniej i zniszczonych towarów. Na koniec roku wychodzi mi strata z działalności jeżeli uwzględnię inwentaryzację (jest mniejsza niż początkowa) jeszcze pogłębiam tą stratę. Czy w takim przypadku mogę robić protokół zniszczenia w cenach zakupu danych towarów? z tego wynika, że dwa razy pomniejszam sobie podstawę opodatkowania. Raz księgując w koszty protokół zniszczenia, drugi raz na koniec roku w mniejszej inwentaryzacji z powodu tych zniszczonych towarów.

Odpowiedź: Tak, na podstawie protokołu zniszczenia może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów stratę w towarach handlowych. Towarzyszyć jednak temu powinno zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów o zaliczone do nich wydatki na nabycie tych towarów handlowych. W tej sytuacji rozliczenie różnicy remanentowej nie spowoduje ponownego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tych samych kwot, lecz ostateczne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wartości zniszczonych towarów.

Uzasadnienie: Kosztami uzyskania przychodów są koszty ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (zob. art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm. – dalej u.p.d.o.f.).

Na gruncie tego przepisu straty w towarach handlowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli łącznie spełnione są cztery warunki, tj. strata jest związana z całokształtem prowadzonej działalności, jej powstanie jest spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika, strata jest właściwie udokumentowana oraz podatnik podjął właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacjach indywidualnych z 11 lutego 2013 r. - IBPBI/1/415-1414/12/BK). Zakładam, że warunki te są w przedstawionej sytuacji spełnione. Przyjęcie takiego stanowiska oznaczałoby, że na podstawie protokołu zniszczenia może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów stratę w towarach handlowych.

Należy jednak zauważyć, że powyższemu towarzyszyć powinno zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów o zaliczone do nich wydatki na nabycie tych towarów handlowych. W konsekwencji w przedstawionej sytuacji należy dokonać dwóch zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, tj.:

• wyksięgowania z kolumny 10 księgi "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu" (ze znakiem "-" bądź na czerwono) wydatków poniesionych na nabycie zniszczonych towarów handlowych,
• zaksięgowaniu w kolumnie 13 księgi „Pozostałe wydatki” straty powstałej na skutek zniszczenia tych towarów.

Oznacza to, że w istocie strata powstała na skutek zniszczenia towarów nie powiększy kosztów uzyskania przychodów, lecz zneutralizuje zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów z tytułu wyłączenia z tych kosztów wydatków poniesionych na ich nabycie. W tej sytuacji rozliczenie różnicy remanentowej nie spowoduje ponownego zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tych samych kwot, lecz ostateczne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wartości zniszczonych towarów.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 21 stycznia 2018 r. dla: