Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Między małżonkami istnieje wspólność ustawowa. Żona prowadzi przedsiębiorstwo, które chce darować synowi. Czy w tej sytuacji syn powinien złożyć odrębne zeznania SD-Z2 po 1/2 od matki i ojca, czy tylko 1/1 od matki?
Odpowiedź: Odpowiedź na pytanie zależy od tego czy w przedstawionej sytuacji darowizny dokona tylko żona (za zgodę męża) czy małżonkowie wspólnie. W pierwszym przypadku syn – w celu skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn – syn będzie musiał złożyć jedno tylko zgłoszenie SD-Z2 (zgłaszając nabycie w całości od matki), natomiast w drugim przypadku – dwa takie zgłoszenia (zgłaszając po połowie nabycie od matki i ojca).
Uzasadnienie: Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (zob. art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 - dalej k.r.o.).
Wspólność majątkowa obejmuje również składniki majątku przedsiębiorstw prowadzonych przez małżonków (wśród składników majątku odrębnego małżonków nie są wymienione przedmioty służące do prowadzenia działalności gospodarczej – zob. art. 33 k.r.o.). A zatem w przedstawionej sytuacji syn otrzyma w ramach darowizny składniki objęte wspólnością majątkową małżonków.
Wskazać jednocześnie pragnę, że z art. 37 § 1 pkt 4 k.r.o. wynika, że do darowizn z majątku wspólnego (z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych) wymagana jest zgoda małżonka. Z przepisu tego wynika, że darowizny z majątku wspólnego mogą być zarówno dokonywane przez małżonków wspólnie, jak i przez jednego z małżonków za zgodą drugiego.
W świetle powyższego odpowiedź na pytanie zależy od tego czy w przedstawionej sytuacji darowizny dokona tylko żona (za zgodę męża) czy małżonkowie wspólnie. W pierwszym przypadku syn – w celu skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 1043) – dalej u.p.s.d. – syn będzie musiał złożyć jedno tylko zgłoszenie SD-Z2 (zgłaszając nabycie w całości od matki), natomiast w drugim przypadku – dwa takie zgłoszenia (zgłaszając po połowie nabycie od matki i ojca).
Na marginesie dodać pragnę, że dokonywanie przez syna zgłoszenia SD-Z2 nie będzie konieczne, jeżeli darowizna zostanie dokonana w formie aktu notarialnego. Wynika to z art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d.
Odpowiedź udzielona w dniu 13 października 2021 r. dla:
