Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Osoba fizyczna nabywa spadek, w postaci gospodarstwa rolnego składającego się z budynku mieszkalnego, budynków gospodarczych, nieruchomości pół uprawnych, po zmarłym ojcu. Osoba ta nie wystąpiła do sądu o wydanie orzeczenia o nabyciu spadku, nie poświadczyła notarialnie faktu nabycie spadku (zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia). Po półrocznym terminie ustawowym na odrzucenie spadku osoba nabywa spadek (powstaje obowiązek podatkowy wykazany w deklaracji SD-Z2 POD.POZ.5.) Czy osoba korzysta ze zwolnienia przewidzianego art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jeśli zgłosi właściwemu naczelnikowi Urzędu Skarbowego na deklaracji SD-Z2 nabycie spadku w drodze dziedziczenia po półrocznym terminie ustawowym po którym nabywa spadek? Czy może aby skorzystać ze zwolnienia musiałaby wywiązać się z zapisu art. 4a "a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4," i musi posiadać prawomocne orzeczenie sąd stwierdzające nabycie spadku? Czy akt poświadczenia dziedziczenia spełnia warunek art. 4 a ust.1 i jest tożsamy z prawomocnym orzeczeniem sądu? Czy ma jakieś znaczenia, że w spadku jest budynek mieszkalny czy korzysta on ze zwolnienia na innych zasadach?
Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji celem skorzystania ze zwolnienia nie jest uzyskanie orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Wystarczające jest uzyskanie notarialnego poświadczenia dziedziczenia i zgłoszenie nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. Szczegóły oraz odpowiedzi na pozostałe pytania znajdują się w uzasadnieniu.
Uzasadnienie: Na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., Nr 86 z późn. zm.) – dalej u.p.s.d., zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Zwolnienie to stosuje się pod warunkiem, że wymienione osoby zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2 u.p.s.d., a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku (z nieistotnym w omawianej sytuacji zastrzeżeniem przepisów art. 6 ust. 2 i 4 u.p.s.d.).
Wskazać jednocześnie należy, że art. 95j ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 164 z późn. zm.) stanowi, że zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Prowadzi to do wniosku, że w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia omawianym warunkiem jest zgłoszenie nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 września 2013 r. (IPPB2/436-348/13-4/MZ). Czytamy w niej, że „Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku (rejestracji aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza)”.
A zatem w przedstawionej sytuacji celem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 u.p.s.d., nie jest uzyskanie orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Wystarczające jest uzyskanie notarialnego poświadczenia dziedziczenia i zgłoszenie nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.
Nie ma przy tym znaczenia, że w przedstawionej sytuacji upłynęło już 6 miesięcy od dnia nabycia spadku (tj. od dnia śmierci spadkodawcy). Termin zgłoszenia nabycia w drodze dziedziczenia powiązany jest z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku (względnie zarejestrowaniem aktu poświadczenia dziedziczenia), a nie dniem nabycia spadku.
Na udzieloną odpowiedź bez wpływu pozostaje przy tym fakt, że w skład spadku wchodzi, między innymi, budynek mieszkalny. Nabycia wszelkich rzeczy (oraz praw) korzystać mogą ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a u.p.s.d.
Odpowiedź udzielona w dniu 1 kwietnia 2015 r. dla:
