Data wykonania na zbiorczych fakturach dokumentujących świadczenie usług transportowych

Pytanie: Jeden ze współwłaścicieli spółki jawnej dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą jako osoba fizyczna i nie posiada własnego transportu. Spółka jawna wykonuje usługi transportowe na rzecz firmy współwłaściciela spółki. Transporty wykonywane są w miarę potrzeb (kilka razy w miesiącu). Na koniec miesiąca wystawiana jest jedna faktura z tożsamą datą wystawienia i wykonania usługi (np. 31 lipca). Czy takie postępowanie spółki jest prawidłowe? Czy zawierając umowę o świadczenie usług transportowych między tymi podmiotami z zapisem, że faktury wystawiane będą na koniec każdego miesiąca za miesiąc wykonania usług, będziemy postępować zgodnie z ustawą VAT? Czy też należy wystawiać fakturę na każdy wykonany transport, pomimo zapisu w umowie?


Odpowiedź: Wystawianie przez spółkę jawną jednej faktury dokumentującej wszystkie usługi transportowe wykonane w danym miesiącu jest prawidłowe. W świetle stanowiska dominującego w orzecznictwie sądów administracyjnych nieprawidłowe jest jednak wskazywanie na tych fakturach ostatniego dnia miesiąca jako daty wykonania usługi.

Uzasadnienie: W przeszłości istniały przepisy wprost przewidujące możliwość wystawiania faktur zbiorczych, tj. faktur dokumentujących kilka odrębnych dostaw towarów lub usług. Obecnie co prawda przepisu takiego nie ma, lecz nie ulega wątpliwości, że możliwość taka nadal istnieje (co potwierdzają w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe – zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20.03.2018 r., 0113-KDIPT1-3.4012.872.2017.2.JM). Powoduje to, że nie ulega wątpliwości, iż w przedstawionej sytuacji możliwe jest wystawianie przez spółkę jawną jednej tylko faktury dokumentującej wszystkie usługi transportowe wykonane w danym miesiącu.

Niekoniecznie prawidłowe jest natomiast wystawianie tych faktur z ostatnim dniem miesiąca wskazanym jako datą wykonania tych usług. Jest bowiem sporne czy zdanie pierwsze art. 19a ust. 3 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221) (przepis ten stanowi, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi) dotyczy wszystkich usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych czy tylko rozliczanych w takich okresach usług świadczonych w sposób ciągły.

W mojej ocenie tak i takie też stanowisko reprezentuje część sądów administracyjnych (zob. przykładowo wyrok WSA w Warszawie z 17.06.2015 r., III SA/Wa 3713/14), jednak w ostatnim czasie w orzecznictwie sądów administracyjnych zaczęło dominować stanowisko przeciwne. Tytułem przykładu wskazać można wyroki NSA z 28.10.2016 r., I FSK 425/15 czy z dnia 14.06.2018 r., I FSK 1239/16. Jak czytamy w drugim z tych orzeczeń, „w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że art. 19a ust. 3 ustawy o VAT odnosi się do wszystkich usług (dostaw) również tych, które nie mają charakteru ciągłego. W ocenie NSA art. 19a ust. 3 ustawy o VAT odnosi się w całości do usług świadczonych w sposób ciągły. Nie można twierdzić, że zdanie pierwsze dotyczy innego rodzaju usług niż zdanie drugie”.

Przyjęcie tego stanowiska oznaczałoby, że niewłaściwe jest wystawianie przez spółkę jawną faktur z ostatnim dniem miesiąca wskazanym jako datą wykonania usługi. Wystawiane przez spółkę jawną faktury powinny – jeżeli przyjąć to stanowisko – wskazywać daty wykonania wszystkich usług transportowych, które dokumentują.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 30 sierpnia 2018 r. dla:

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi