Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Spółka komandytowa nabywa usługi medyczne dla współpracowników prowadzących własną działalność i nie pobiera za to żadnej opłaty od współpracowników. Czy w przypadku braku refakturowania spółka powinna wewnętrznie rozliczyć VAT należny i wykazać w deklaracji VAT-7? Jeśli tak to z jaką stawką? Usługa nabywana jest od podmiotu świadczącego usługi prywatnej opieki medycznej.
Odpowiedź: Skutki wskazanej sytuacji w podatku VAT zależą od przyjęcia jednego z dwóch możliwych stanowisk. Niezależnie od przyjęcia jednego z tych stanowisk na spółce nie ciąży obowiązek naliczania podatku VAT należnego. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.
Uzasadnienie: Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Przepis ten ma zastosowanie nie tylko w przypadku, gdy nabywane usługi podatnicy świadczą odpłatnie (odsprzedają), ale również, gdy są one przedmiotem nieodpłatnie świadczonych usług.
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że za podlegające opodatkowaniu nieodpłatne świadczenie usług uważa się, między innymi, wszelkie nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (zob. art. 8 ust. 2 pkt 2 u.p.t.u.). W przypadkach takich podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika (zob. art. 29a ust. 5 u.p.t.u.). W świetle tego przepisu wątpliwości budzi kwestia co należy rozumieć przez koszt świadczenia usług. Według mnie na koszt ten nie składają się wszystkie wydatki ponoszone przez podatników w związku ze świadczeniem usług. Z orzecznictwa TSUE (zob. przykładowo wyrok z dnia 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94, czy wyrok z dnia 14 września 2006 r. w sprawie C-72/05) wynika, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania nieodpłatnie świadczonych usług uwzględnia się tylko te wydatki, przy dokonywaniu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia (co oznacza, między innymi, że w przypadku nieodpłatnie świadczonych usług, w związku z których świadczeniem podatnikom nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, do opodatkowania nie dochodzi ze względu na brak podstawy opodatkowania). Przyjęcie takiego stanowiska wyłącza opodatkowanie nieodpłatnie świadczonych usług, których koszt świadczenia stanowią wyłącznie wydatki, przy dokonywaniu których podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia.
Niestety, organy podatkowe nie podzielają stanowiska, że brak wydatków uprawniających do odliczenia VAT wyłącza opodatkowanie nieodpłatnego świadczenia usług (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 marca 2012 r. - ILPP2/443-1662/11-7/MN czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 12 lipca 2012 r. - IPTPP1/443-314/12-2/MW). Powoduje to, że określenie skutków w podatku VAT sytuacji, o której mowa, zależy od przyjęcia lub odrzucenia stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe.
I tak odrzucenie stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe oznaczałoby, że w przedstawionej sytuacji nie dochodzi do podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego świadczenia usług medycznych przez spółkę. Natomiast przyjęcie stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe oznaczałoby, że w przedstawionej sytuacji dochodzi do podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT nieodpłatnego świadczenia usług medycznych przez spółkę, lecz jest to nieodpłatne świadczenie usług zwolnione od podatku. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19a u.p.t.u. zwalnia się bowiem od podatku świadczenie usług w zakresie opieki medycznej (służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia), jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 u.p.t.u., w tym od podmiotów leczniczych.
Jak widać, niezależnie od przyjęcia jednego ze wskazanych stanowisk na spółce nie ciąży obowiązek naliczania podatku VAT należnego. Natomiast przyjęcie stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe oznaczałoby, że z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług medycznych dla współpracowników spółka jest obowiązana do wykazywania sprzedaży zwolnionej od podatku (w poz. 10 deklaracji VAT-7).
Tomasz Krywan
doradca podatkowy online
Odpowiedź opracowana w dniu 9 czerwca 2015 r. dla:
