Odliczenie VAT z faktury za rezygnację z zamówienia

Pytanie: Spółka zamówiła u dealera 3 samochody osobowe wpłacając na poczet dostawy 3 zaliczki w wysokości 10% wartości ceny sprzedaży. Wpłaty zaliczek zostały udokumentowane fakturami. Z faktur odliczyliśmy 50% podatku naliczonego VAT. W związku z sytuacją COVID-19 Spółka złożyła wniosek o anulowanie zamówień na dostawy samochodów. Na podstawie zawartego porozumienia z dostawcą do faktur zaliczkowych zostały wystawione korekty, z których podatek naliczony VAT został pomniejszony o 50%. Dealer wystawił też fakturę na koszt rozwiązania zamówień. 2 zaliczki zostały zwrócone, zaś 3 została zaliczona na poczet faktury na koszt rozwiązania zamówień. Czy z faktury na koszt rozwiązania zamówień Spółka ma prawo odliczyć podatek naliczony VAT? Jeśli tak to czy powinna odliczyć 100% kwoty podatku naliczonego czy 50% kwoty podatku naliczonego?

Odpowiedź: Uważam, że ze wskazanej faktury spółka może odliczyć całość VAT (o ile spółka prowadzi wyłącznie działalność opodatkowaną).

Uzasadnienie: Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Dla istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego nie jest przy tym konieczny bezpośrednio związek między zakupami a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Może to być również związek pośredni, o ile dokonywane zakupy związane są bezpośrednio z działalnością opodatkowaną podatnika (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 15 grudnia 2015 r. – I FSK 1630/14).

Taki właśnie przypadek ma miejsce w przypadku usług wyrażenia zgody na odstąpienie od umowy. W konsekwencji uważam, że jeżeli usługi takie są nabywane w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością opodatkowaną, podatnikom przysługuje prawo do odliczenia z dokumentujących te usługi faktur. Odpowiednie zastosowanie ma w tym zakresie interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 października 2019 r. (0111-KDIB3-1.4012.518.2019.2.ICz), w której czytamy, że „Wnioskodawcy, który jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przysługiwać będzie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wypłaty kwoty pieniężnej za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu. Spełniona bowiem zostanie podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT jaką jest związek dokonanego nabycia z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi Wnioskodawcy”.

A zatem uważam, że ze wskazanej faktury spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT, przy czym w mojej ocenie kwota podatku naliczonego z tej faktury nie jest ograniczona do 50%. Koszt przedmiotowej usługi nie stanowi bowiem według mnie żadnego z wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w art. 86a ust. 2 u.p.t.u. Uważam zatem, że ze wskazanej faktury spółka może odliczyć całość VAT (o ile spółka prowadzi wyłącznie działalność opodatkowaną).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 20 czerwca 2020 r. dla: