Opłacenie kontraktu przez bank

Pytanie: Spółka zawarła umowę z nabywcą na dostawę dużej ilości towaru wg następującej zasady: sprzedawca przekaże należność wynikającą z tego kontraktu do banku, który zapłaci mu za kontrakt całą wartość na którą kontrakt opiewa od razu, zamiast rzeczywistego nabywcy, natomiast sprzedawca będzie realizował dostawy do nabywcy partiami (10 dostaw) w ciągu 2 kolejnych miesięcy, wystawiając każdorazowo fakturę na dostawę. Jak transakcja ta powinna być rozliczona u sprzedawcy z punktu widzenia podatku VAT? Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT?

Odpowiedź: Dla celów VAT transakcja powyższa powinna zostać rozliczona tak samo, jakby płatność za kontrakt została otrzymana przez sprzedawcę bezpośrednio od spółki. Obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie u sprzedawcy z chwilą otrzymania przez nią zapłaty za przedmiotowy kontrakt od banku (zakładając, że wcześniej nie dokona żadnej dostawy towaru w ramach tego kontraktu).

Uzasadnienie: Obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu dostaw towarów powstaje, co do zasady, z chwilą dokonania dostawy towarów (zob. art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (zob. art. 19a ust. 1 u.p.t.u.).

Jak jednocześnie stanowi art. 29a ust. 1 u.p.t.u., podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że również płatności otrzymywane od osób (podmiotów) trzecich stanowią element podstawy opodatkowania podatkiem VAT.

W świetle przytoczonych przepisów obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie u sprzedawcy z chwilą otrzymania przez nią zapłaty za przedmiotowy kontrakt od banku (zakładając, że wcześniej nie dokona żadnej dostawy towaru w ramach tego kontraktu). Towarzyszyć temu będzie obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej obejmującą całą otrzymaną kwotę (zob. art. 106b ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.). A zatem dla celów VAT transakcja powyższa powinna zostać rozliczona tak samo, jakby płatność za kontrakt została otrzymana przez sprzedawcę bezpośrednio od spółki.

Na marginesie wyjaśnić pragnę, że w przypadku wystawiania faktur zaliczkowych dokumentujących całość (100%) zapłaty nie należy wystawiać faktur końcowych (rozliczeniowych). Z art. 106f ust. 3 u.p.t.u., wynika bowiem, że faktury końcowe po wystawieniu faktury zaliczkowej/faktur zaliczkowych wystawia się tylko, jeżeli faktury zaliczkowej nie obejmują całej zapłaty (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 października 2014 r. - ITPP1/443-767/14/N).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 15 września 2017 r. dla: