Podstawa opodatkowania przy remanencie likwidacyjnym

Pytanie: Podatnik na gruncie własnym wybudował prywatnie pomost wraz z budynkiem hangaru dla łodzi. W trakcie budowy pomostu przekwalifikował pomost jako używany do celów działalności gospodarczej i od części wydatków związanych z budową odliczył podatek VAT. Pomost był następnie wynajmowany. Obecnie podatnik ustanowił w całości na pomoście służebność dla mieszkańców pobliskich nieruchomości. Planowane jest zamknięcie działalności gospodarczej. Czy podatnik w związku z zamknięciem działalności będzie musiał w remanencie likwidacyjnym dla celów VAT wykazać pomost? Czy w związku z ustanowioną na całym pomoście służebnością wartość pomostu dla celów VAT może wynosić 0 zł?

Odpowiedź: Przedmiotowy pomost powinien zostać wykazany i opodatkowany w ramach spisu z natury. Podatek VAT od pomostu powinien zostać obliczony od jego wartości netto zaktualizowanej (rynkowej), w tym uwzględniającej okoliczność ustanowienia na nim służebności. Jeżeli uwzględnienie tej okoliczności skutkuje uznaniem, że wartość zaktualizowana (rynkowa) pomostu jest równa 0 zł (co jest jednak według mnie mało prawdopodobne), konieczność zapłaty podatku VAT z tytułu objęcia pomostu spisem z natury nie wystąpi.

Uzasadnienie: Podatnicy będący osobami fizycznymi, którzy zaprzestają wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, obowiązani są do opodatkowania – w ramach spisu z natury (nazywanego również remanentem likwidacyjnym) - towarów pozostałych na dzień zaprzestania wykonywania tych czynności (zob. art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Opodatkowaniu podlegają te towary, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 14 ust. 4 u.p.t.u.). Warunek ten jest w przypadku pomostu, o którym mowa, spełniony, a w konsekwencji pomost ten powinien zostać wykazany i opodatkowany w ramach spisu z natury.

Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że podstawą opodatkowania jest w przypadku towarów obejmowanych spisem z natury ich wartość ustalona zgodnie z art. 29a ust. 2 u.p.t.u. (zob. art. 14 ust. 8 u.p.t.u.), który stanowi, że podstawą opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Na gruncie tego przepisu dominuje stanowisko, że podstawę opodatkowania przy podlegających opodatkowaniu nieodpłatnych dostawach towarów stanowi wartość netto zaktualizowana (rynkowa), tj. taka za którą podatnika nabyłby daną rzecz na rynku w momencie powstania obowiązku podatkowego (zob. przykładowo wyrok NSA z dnia 9 marca 2010 r. – I FSK 2147/08). Dotyczy to również ustalania podstawy opodatkowania towarów podlegających spisowi z natury (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 września 2008 r. – IPPP2/443-1010/08-2/IK czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 czerwca 2011 r. – ITPP1/443-390/11/KM).

A zatem podatek VAT od przedmiotowego pomostu powinien zostać obliczony od jego wartości netto zaktualizowanej (rynkowej), w tym uwzględniającej okoliczność ustanowienia na nim służebności. Jeżeli uwzględnienie tej okoliczności skutkuje uznaniem, że wartość zaktualizowana (rynkowa) pomostu jest równa 0 zł (co jest jednak według mnie mało prawdopodobne), konieczność zapłaty podatku VAT z tytułu objęcia pomostu spisem z natury nie wystąpi.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 19 września 2017 r. dla: