Powstawanie obowiązku podatkowego VAT z tytułu refundacji za leki

Pytanie: Osoba fizyczna prowadząca aptekę sprzedaje leki. Na cenę leku często składa się odpłatność klienta i dopłata z NFZ. Co tygodnie wystawiana jest faktura do NFZ na kwotę dopłaty do leków. W jakim momencie należy rozpoznać vat należny od tej faktury? Z datą jej wystawienia czy z datą otrzymania dotacji?

Odpowiedź: We wskazanym zakresie obowiązek podatkowy powstaje u osoby fizycznej z chwilą otrzymania dotacji (tj. w dacie jej wpływu na rachunek bankowy). Z tą też chwilą osoba ta powinna rozpoznawać obowiązek podatkowy w tym zakresie.

Uzasadnienie: Jak stanowi art. 29a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 685 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. W świetle tego przepisu otrzymywane z Narodowego Funduszu towarów refundacje do cen towarów (np. wyrobów medycznych), stanowią element podstawy opodatkowania dostaw tych towarów.

Obowiązek podatkowy w tym zakresie nie powstaje jednak na zasadach ogólnych, lecz - w części refundowanej z chwilą otrzymania całości lub części refundacji (zob. art. 19a ust. 5 pkt 2 w zw. z art. 19a ust. 6 u.p.t.u.). W konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu dostaw (sprzedaży) towarów, o których mowa, powstaje dwukrotnie, tj. z chwilą dokonania ich dostawy (w części odpowiadającej cenie płaconej przez kupującego) oraz z chwilą otrzymania refundacji (w pozostałej części). Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 marca 2017 r. (sygn. 2461-IBPP2.4512.998.2016.2.IK), „obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług przy sprzedaży szkieł korekcyjnych refundowanych przez NFZ powstaje:

• w części zapłaconej przez klienta – z chwilą wydania towaru, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT,
• w części wynikającej z otrzymanej refundacji – z chwilą otrzymanej kwoty refundacji zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy”.

A zatem we wskazanym zakresie obowiązek podatkowy powstaje u osoby fizycznej z chwilą otrzymania dotacji (tj. w dacie jej wpływu na rachunek bankowy). Z tą też chwilą osoba ta powinna rozpoznawać obowiązek podatkowy w tym zakresie.

Na marginesie pragnę dodać, że w przedstawionej sytuacji nie ma podstaw dla wystawiania przez osobę fizyczną faktury do NFZ na kwotę dopłaty. Z punktu widzenia VAT jest to postępowanie nieprawidłowe.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 6 grudnia 2021 r. dla: