Powstawanie obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów

Pytanie: Podatnik w grudniu 2015 r. sprzedał towar szwajcarskiemu kontrahentowi, zgłoszeń celnych dokonał w styczniu 2016 r,, dokumenty potwierdzające wywóz otrzymał 22 stycznia. W której deklaracji powinien wykazać tę sprzedaż? W grudniowej czy styczniowej?

Odpowiedź: Odpowiedź na pytanie zależy od tego kiedy w przedstawionej sytuacji doszło do dokonania dostawy towaru oraz czy przed jej dokonaniem podatnik, o którym mowa, otrzymał zapłatę.

Uzasadnienie: O tym kiedy należy wykazywać czynności podlegające opodatkowaniu w deklaracjach VAT decyduje moment powstania obowiązku podatkowego, tj. czynności należy wykazywać w deklaracjach VAT za okresy rozliczeniowe, w których obowiązek ten powstaje. Jednocześnie obecnie nie ma przepisów określających szczególny sposób powstawania obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów, a w konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu eksportu towarów powstaje na zasadach ogólnych obowiązujących dla dostaw towarów, a więc:

• z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty – w zakresie w jakim zapłata jest otrzymywana przed dokonaniem dostawy towarów (zob. art. 19a ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.),
• z chwilą dokonania dostawy towarów – w pozostałym zakresie (zob. art. 19a ust. 1 u.p.t.u.).

Na moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów nie mają natomiast wpływu takie okoliczności jak zawarcie umowy sprzedaży towarów, dokonanie zgłoszeń celnych czy otrzymanie dokumentów potwierdzających wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej.
W świetle powyższego odpowiedź na pytanie zależy od tego kiedy w przedstawionej sytuacji doszło do dokonania dostawy towaru oraz czy przed jej dokonaniem podatnik, o którym mowa, otrzymał zapłatę.
I tak jeżeli zapłatę za sprzedany towar podatnik otrzymał przed dokonaniem jego dostawy (np. dostarczeniem towaru nabywcy), obowiązek podatkowy powstał w miesiącu otrzymania zapłaty, a więc eksport towarów, o którym mowa, należy wykazać w deklaracji VAT-7 za miesiąc otrzymania zapłaty. W przeciwnym razie obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowego eksportu towarów powstał:

• w grudniu 2015 r., a więc należy go wykazać w deklaracji VAT-7 za grudzień 2015 r. – jeżeli do dokonania dostawy towarów doszło w grudniu 2015 r.,
• w styczniu 2016 r., a więc należy go wykazać w deklaracji VAT-7 za styczeń 2016 r. – jeżeli do dokonania dostawy towarów doszło w styczniu 2016 r.

Na marginesie dodać, że istnieje duże prawdopodobieństwa, iż dostawa towarów, o których mowa, jest dostawą wysyłkową. Wskazać w związku z tym należy, że dominuje (zwłaszcza w wyjaśnieniach organów podatkowych) stanowisko, iż w przypadku dostaw wysyłkowych dokonaniem dostawy towarów jest wydanie towarów przewoźnikowi, np. wydania jej kurierowi czy nadania przesyłki na poczcie (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 5 września 2014 r. – ITPP1/443-635/14/KM, interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 października 2015 r. - IBPP3/4512-556/15/EJ czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 października 2015 r. - IPPP3/4512-733/15-2/KT).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 28 lipca 2016 r. dla: