Przepisy o prewspółczynniku a rolnicy

Pytanie: Czy przepisy dotyczące prestrktury dotyczą także rolników? Rolnik w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego otrzymuje różnego rodzaju dotacje do hektara ziemi (nie do ceny sprzedaży). Powyższe dotacje nie są opodatkowane VAT-em. Niejednokrotnie przychody gospodarstwa rolnego z dotacji są wyższe niż przychody ze sprzedaży produktów rolnych.

Odpowiedź: Nie, W związku z otrzymywaniem dotacji, o których mowa, rolnicy (w szczególności zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni) nie są obowiązani do stosowania prestruktury (zwanej również preproporcją oraz prewspółczynnikiem).

Uzasadnienie: Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują przepisy określające zasady dokonywania odliczeń częściowych w przypadkach, gdy podatnicy dokonują zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (zob. art. 86 ust. 2a-2h ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Odliczenia takie dokonywane będą z uwzględnieniem nowego rodzaju proporcji, nazwanej często preproporcją, prewspółczynnikiem czy prestrukturą.

Jednym z warunków stosowania tych przepisów jest dokonywanie przez podatników zakupów towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza. Wskazać przy tym należy, że – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej przepisy o preproporcji - „cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej przepisami art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Mieścić będą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT, przykładowo otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów, sprzedaż wierzytelności "trudnych" itp.”. W dalszej części tego uzasadnienia przeczytać także można, że przez cele inne niż działalność gospodarcza „rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, z definicji niemające nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika. (…) Przez cele prywatne należy rozumieć cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych oraz członków stowarzyszenia”.

Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że działalność rolnicza jest działalnością gospodarczą w rozumieniu VAT (zob. art. 15 ust. 2 u.p.t.u.), zaś różnego rodzaju otrzymywane do hektara ziemi są ściśle związane z prowadzeniem działalności rolniczej. W konsekwencji otrzymywanie takich dotacji występuje w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu VAT, a więc nie skutkuje występowaniem u podatnika zakupów wykorzystywanych do celów działalności innych niż działalność gospodarcza. W związku z otrzymywaniem dotacji, o których mowa, rolnicy (w szczególności zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni) nie są obowiązani do stosowania wskazanych na wstępie przepisów.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 17 lutego 2016 r. dla: