Rozpoznanie z opóźnieniem zakupu objętego mechanizmem odwrotnego obciążenia

Pytanie: Jakie konsekwencje grożą firmie, która przyjęła fakturę zakupową z datą wystawienia i datą dostawy towaru z lutego 2018 r. na odwrotne obciążenie w miesiącu marcu 2018 r. Czyli naliczyła i odliczyła podatek VAT w  marcu. Czy można tak zostawić czy musimy korygować rozliczenie podatku VAT za luty 2018 r.?

Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji firma powinna skorygować rozliczenie podatku za luty 2018 r. Jeżeli tego w najbliższym czasie nie uczyni, będzie mogła utracić prawo do wstecznego odliczenia podatku, a jeżeli nie dokona tego w ogóle ryzykuje, że organ podatkowy określi kwotę podatku do zapłaty za luty 2018 r. z uwzględnieniem kwoty podatku należnego, który firma obowiązana była w tym miesiącu, ale bez odliczenia tego podatku. W obu przypadkach w firmie powstanie najprawdopodobniej zaległość podatkowa za luty 2018 r.

Uzasadnienie: O tym, kiedy dokonywane nabywcy towarów i usług obowiązani są rozliczać podatek VAT w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia decyduje data powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw towarów powstaje zaś, co do zasady, w dacie dokonania dostawy (zob. art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A zatem w przedstawionej sytuacji firma obowiązana była rozpoznać podatek należny w ramach dostawy towarów, dla której jest nabywcą, w lutym 2018 r. Wykazanie tego podatku w ramach deklaracji VAT za kolejny miesiąc obowiązku tego nie wyłączyło.

Ponadto wykazanie podatku należnego w ramach deklaracji VAT-7 za marzec 2018 r. nie spowodowało, że firmie przysługuje prawo do odliczenia tego podatku. Warunkiem powstania tego prawa jest uwzględnienie kwoty podatku należnego we właściwej deklaracji VAT (zob. art. 86 ust. 10b pkt 3 u.p.t.u.). W przedstawionej zaś sytuacji firma uwzględniła kwotę podatku należnego w niewłaściwej deklaracji VAT.

Co istotne, jeżeli firma nie dokona w najbliższych stosownej korekty, utraci prawo do wstecznego skorzystania z prawa do odliczenia. Warunkiem powstania prawa do odliczenia w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego jest bowiem w przypadku zakupów objętych mechanizmem odwrotnego rozliczenia wykazanie kwoty podatku należnego we właściwej deklaracji VAT nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy (zob. art. 86 ust. 10b pkt 3 u.p.t.u.). Po upływie tego okresu z prawa do odliczenia można korzystać tylko w ramach bieżących deklaracji VAT (zob. art. 86 ust. 10i u.p.t.u.).

A zatem w przedstawionej sytuacji firma powinna skorygować rozliczenie podatku za luty 2018 r. Jeżeli tego w najbliższym czasie nie uczyni, będzie mogła utracić prawo do wstecznego odliczenia podatku, a jeżeli nie dokona tego w ogóle ryzykuje, że organ podatkowy określi kwotę podatku do zapłaty za luty 2018 r. z uwzględnieniem kwoty podatku należnego, który firma obowiązana była w tym miesiącu, ale bez odliczenia tego podatku. W obu przypadkach w firmie powstanie najprawdopodobniej zaległość podatkowa za luty 2018 r.

W przedstawionej sytuacji firmie nie grozi natomiast ustalenie dodatkowego zobowiązania podatkowego. Przepisu przewidującego jego ustalanie nie stosuje się bowiem, między innymi, w przypadku gdy zaniżenie kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, wiąże się z nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, a podatek należny lub podatek naliczony został ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, jeżeli nastąpiło to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej (zob. art. 112b ust. 3 pkt 2 lit. b u.p.t.u.).

Według mnie osobom odpowiedzialnym za popełniony błąd nie grozi również w przedstawionej sytuacji pociągnięcie do odpowiedzialności karnej skarbowej. Społeczna szkodliwość tego czynu jest bowiem w mojej ocenie znikoma, co wyłącza uznanie go za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe (zob. art. 1 § 2 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy - tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 2226 z późn. zm.).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 4 kwietnia 2018 r. dla: 

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi