Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Podatnik jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą zwolnioną z VAT (ze względu na nie przekroczenie obrotów 200.000zł). Czy w związku ze świadczeniem usług fotograficznych (zdjęcia + nagrania VIDEO) dla podmiotów z innych krajów UE, firma musi zarejestrować się jako podatnik unijny i składać deklaracje VAT-UE? Czy musi wystawić fakturę czy może być to zwykły rachunek jak dla kontrahenta polskiego? Czy musi zamieścić dopisek "odwrotne obciążenie"? Czy wystawia fakturę podając swój NIP z przedrostkiem PL czy bez przedrostka?
Odpowiedź: Tak, podatnik, o którym mowa, jest obowiązany do zarejestrowania się jako podatnik VAT UE oraz składania informacji podsumowujących VAT-UE.
Uzasadnienie: Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim przepisy art. 28a-28o u.p.t.u..
Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że zasadą obowiązującą przy świadczeniu usług fotograficznych na rzecz podatników (zakładam, że pytanie dotyczy usług fotograficznych świadczonych na rzecz podatników VAT, tj. - w uproszczeniu – firm) jest, iż miejscem świadczenia usług tych usług na rzecz podatnika (tj. podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT – zob. art. 15 ust. 1 u.p.t.u.) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (zob. art. 28b ust. 1 u.p.t.u.). Od zasady tej istnieją wyjątki (najważniejszy z nich określa art. 28b ust. 2 u.p.t.u., który stanowi, że w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej), jednak z treści pytania nie wynika, aby którykolwiek z tych wyjątków miał w przedstawionej sytuacji zastosowanie. Oznacza to, że miejsce świadczenia usług fotograficznych, o których mowa, znajduje się poza terytorium kraju.
Jednocześnie wyjaśnić pragnę, że świadczenie przedmiotowych usług fotograficznych na rzecz podatników z innych państw Unii Europejskiej stanowi świadczenie usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.. Oznacza to, że w związku ze świadczeniem tych usług podatnik, o którym mowa, jest obowiązany do zarejestrowania się jako podatnik VAT UE (zob. art. 97 ust. 3 pkt 2 u.p.t.u.) oraz do składania informacji podsumowujących VAT-UE (co wynika ze wskazanego art. 100 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.). Podatnik ten nie jest natomiast obowiązany do składania deklaracji VAT celem wykazania w nich świadczenia przedmiotowych usług fotograficznych (obowiązku takiego nie nakłada na niego żaden z przepisów art. 99 u.p.t.u.). Odpowiednie zastosowanie ma w przedstawionej sytuacji, przykładowo, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 maja 2015 r. (IPPP3/4512-165/15-2/KT), w której czytamy, że „w opisanej sprawie świadczone przez Wnioskodawcę usługi nie będą podlegały opodatkowaniu na terytorium kraju, będzie On miał obowiązek, w myśl art. 97 ust. 1 w związku z art. 97 ust. 3 oraz art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy, zarejestrować się jako podatnik VAT UE, z możliwością skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy. Wnioskodawca będzie również zobowiązany do składania w urzędzie skarbowym "informacji podsumowujących" o wykonanych usługach, których miejscem świadczenia i opodatkowania będzie terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE. Jako podatnik zwolniony podmiotowo na podstawie art. 113 ustawy, Wnioskodawca nie będzie miał natomiast obowiązku - w oparciu o art. 99 ust. 7 ustawy - składania deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1 ustawy”.
Wyjaśnić jednocześnie pragnę, że podatnicy korzystający z tzw. zwolnienia podmiotowego (tj. zwolnienia obejmującego sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł – zob. art. 113 ust. 1 u.p.t.u.) najczęściej muszą wystawiać faktury tylko na żądanie nabywców (zob. art. 106b ust. 2 w zw. z art. 106b ust. 3 pkt 2 u.p.t.u.). Sprzedaż poza terytorium kraju nie stanowi jednak sprzedaży zwolnionej od podatku VAT (sprzedażą zwolnioną od podatku VAT może być bowiem wyłącznie sprzedaż na terytorium kraju). Uważam w związku z tym, że w przedstawionej sytuacji świadczenie usługi fotograficzne powinny być bezwzględnie (tj. nawet w przypadku braku żądania wystawienia faktury ze strony nabywcy) dokumentowane fakturami (zob. art. 106a pkt 2 lit. a w zw. z art. 106b ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.) bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106e ust. 5 pkt 2 u.p.t.u.) oraz z adnotacjami "odwrotne obciążenie" (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.) oraz numerami VAT UE obu stron (zob. art. 106e ust. 1 pkt 24 u.p.t.u.).
Odnotować jednak należy odmienne stanowisko reprezentowane w tej kwestii przez organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 grudnia 2014 r. (ILPP4/443-502/14-2/BA) czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 maja 2015 r. (IPPP3/4512-165/15-2/KT). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „Wnioskodawca świadcząc usługi na rzecz firm zagranicznych nie będzie zobowiązany do wystawiania faktur dokumentujących te transakcje, aczkolwiek na żądanie nabywcy usługi będzie obowiązany wystawić fakturę, jeżeli żądanie jej wystawienia zostanie zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę. Faktura dokumentująca świadczenie usług, powinna jednak zawierać wskazanie przepisu ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku – art. 106e ust. 1 pkt 19 ustawy”.W świetle przytoczonych przepisów trudno znaleźć uzasadnienie dla tego stanowiska, w szczególności dla drugiego z przytoczonych zdań. Sprzedaż poza terytorium kraju nie stanowi bowiem sprzedaży zwolnionej od podatku, a w konsekwencji nie istnieje przepis, na którego podstawie stosowane jest zwolnienie od podatku.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy
Odpowiedź udzielona w dniu 21 kwietnia 2017 r. dla:
