Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Podatnik prowadzi działalność gospodarczą (usługi elektryczne) zarejestrowaną w Polsce, rozliczaną ryczałtem, ale nie jest zgłoszony do VAT (zwolnienie podmiotowe, nie został przekroczony limit sprzedaży opodatkowanej vat). Ostatnio świadczy usługi elektryczne dla budownictwa na rzecz firmy niemieckiej (podatnik VAT) na nieruchomościach położonych w Niemczech. Czy może nadal wystawiać faktury z dopiskiem, że sprzedawca zwolniony podmiotowo z podatku VAT? Czy musi zarejestrować się jako czynny podatnik VAT (wystawiać faktury odwrotne obciążenie) i czy musi mieć NIP UE i składać deklaracje VAT-UE?
Odpowiedź: Świadczenie wskazanych usług dla niemieckiej firmy podatnik, o którym mowa, powinien dokumentować fakturą bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz z wyrazami "odwrotne obciążenie". Na fakturach tych nie należy wskazywać, że sprzedawca jest zwolniony podmiotowo od podatku VAT. W związku ze świadczeniem tych usług podatnik nie musi być zarejestrowany jako podatnik VAT UE ani składać informacji podsumowujących VAT-UE, jak również rejestrować się jako podatnik VAT czynny.
Uzasadnienie: Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim przepisy art. 28a-28o u.p.t.u..
Przepisy te przewidują, między innymi, szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Miejscem świadczenia takich usług jest miejsce położenia nieruchomości (zob. art. 28e u.p.t.u.). Dotyczy to, między innymi, świadczenia usług budowlanych, a więc miejsce świadczenia wskazanych w pytaniu usług znajdowało się na terytorium Niemiec. Świadczenie tych usług nie podlega zatem opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce, lecz w Niemczech.
Oznacza to, że świadczenie tych usług dla niemieckiej firmy podatnik, o którym mowa, powinien dokumentować fakturą bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zob. art. 106e ust. 5 pkt 2 w zw. z art. 106a pkt 2 lit. a u.p.t.u.) oraz z wyrazami "odwrotne obciążenie" (zob. art. 106e ust. 1 pkt 18 u.p.t.u.). Na fakturach tych nie należy wskazywać, że sprzedawca jest zwolniony podmiotowo od podatku VAT.
Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że w związku ze świadczeniem wskazanych usług podatnik, o którym mowa, nie musi być zarejestrowany jako podatnik VAT UE ani składać informacji podsumowujących VAT-UE. Usługi związane z nieruchomościami (w tym usługi budowlane) nie stanowią bowiem usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. (tylko zaś świadczenie usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., obliguje podatników do bycia zarejestrowanymi jako podatnicy VAT UE oraz składania informacji podsumowujących VAT-UE).
W związku ze świadczeniem usług, o których mowa, podatnik nie musi się również rejestrować jako czynny podatnik VAT. Ich świadczenie pozostaje bez wpływu na korzystanie przez niego z tzw. zwolnienia podmiotowego (tj. zwolnienia, o którym mowa w art. 113 u.p.t.u.), a w konsekwencji nadal korzysta on z tego zwolnienia, a tym samym ze zwolnienia z obowiązku rejestracji VAT (zob. art. 96 ust. 3 u.p.t.u.).
Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Odpowiedź udzielona w dniu 23 lipca 2016 r. dla:
