Wyszukaj interesujące zagadnienie w serwisie podatkoweopinie.pl
Pytanie: Sytuacja wygląda następująco: firma polska realizuje na zlecenie polskiego przedsiębiorstwa projekt budynku, który powstanie na terenie Niemiec. Temu przedsiębiorstwu (na terenie Polski) są przekazywane wyniki zlecenia – dokumentację projektową, a także fakturę za jej wykonanie. Nie wiemy w jaki sposób będzie on tą dokumentacją rozporządzał. Jest to firma wykonawcza i pewnie na podstawie tej dokumentacji będzie realizować roboty budowlane na terenie Niemiec. Wówczas sprzeda tą dokumentację podmiotowi niemieckiemu. (tzw. zaprojektuj-wybuduj). My jako firma projektowa nie mamy żadnej umowy z podmiotem niemieckim. Czy powinniśmy wystawić fakturę z podatkiem VAT dla polskiego kontrahenta?
Uzasadnienie: Odpowiedź na pytanie zależy do tego czy projekt dotyczy budynku, którym ma zostać wybudowany na określonej (położonej na terytorium Niemiec) działce czy nie.
Odpowiedź: Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega tylko odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przepisy art. 28a-28o u.p.t.u. oraz § 3 i 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. poz. 1656 z późn. zm.).
Przepisy u.p.t.u. przewidują, między innymi, szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Miejsce świadczenia takich usług jest miejsce położenia nieruchomości (zob. art. 28e u.p.t.u.).
Do usług związanych z nieruchomościami zalicza się przy tym, między innymi, usługi projektowania budynków lub ich części przeznaczonych na określoną działkę (zob. art. 31a ust. 2 lit. a rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz.Urz. UE L 77/1 z 23 marca 2011 r. z późn. zm.). Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji możliwe są dwa scenariusze.
Pierwszy z nich ma zastosowanie, jeżeli wykonywany przez polską firmę projekt jest projektem budynku, który ma zostać wybudowany na konkretnej, położonej na terytorium Niemiec działce. W takim przypadku miejsce świadczenia usługi projektowej znajdowałoby się na terytorium Niemiec (na podstawie art. 28e u.p.t.u.), a w konsekwencji świadczenie tej usługi podlegałoby opodatkowaniu podatkiem VAT w Niemczech. Najprawdopodobniej oznaczałoby to, że na polskiej firmie ciąży obowiązek udokumentowania tej usługi niemiecką fakturą (z niemieckim podatkiem VAT), a jeżeli miałaby to być faktura polska – powinna być to faktura bez danych dotyczących stawki i kwoty podatku (zastrzec jednak należy, że najprawdopodobniej polskie przepisy o wystawianiu faktur nie mają w przypadku tego scenariusza zastosowania).
Drugi scenariusz ma zastosowanie, jeżeli wykonywany przez polską firmę projekt nie jest projektem budynku, który ma zostać wybudowany na konkretnej działce. Oznaczałoby to, że miejsce świadczenia usługi wykonania tego projektu znajduje się – na podstawie art. 28b ust. 1 u.p.t.u. (przepis ten ustanawia zasadę, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej), a w konsekwencji podlega ona opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce. W takim przypadku świadczenie tej usługi powinno zostać udokumentowane polską, „zwykłą” fakturą z podatkiem VAT obliczonym według stawki 23%.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy
Odpowiedź udzielona w dniu 2 stycznia 2017 r. dla:
