VAT z tytułu usług montażu paneli fotowoltaicznych świadczonych na terytorium Niemiec dla osób prywatnych

Pytanie: Czynny podatnik VAT chce zrealizować zamówienie na montaż paneli fotowoltaicznych dla prywatnej osoby na terenie Niemiec, nieruchomość znajduje się na terenie Niemiec na kwotę 12.000 euro. Jak należy rozliczyć podatek VAT? Czy należnym podatkiem będzie stawka krajowa 8%? Czy należy zarejestrować się do VAT w Niemczech i tam dokonać rozliczenia? Czy należy zarejestrować się w systemie OSS?

Odpowiedź: Uważam, że miejsce świadczenia wskazanej usługi znajduje się na terytorium Niemiec i w efekcie podlega ona opodatkowaniu podatkiem VAT w Niemczech, według niemieckiej stawki VAT właściwej dla tej usługi. Co do sposobu rozliczenia tego podatku, podatnik ma do wyboru jedno z dwóch rozwiązań. Po pierwsze może zarejestrować się jako podatnik VAT w Niemczech i rozliczyć niemiecki podatek VAT z tytułu świadczenia tej usługi na zasadach ogólnych określonych niemieckimi przepisami. Alternatywnie może rozliczyć ten podatek za pośrednictwem Polski w ramach tzw. unijnej procedury OSS (co powinno zwolnić podatnika z obowiązku rejestracji VAT w Niemczech).

Uzasadnienie: Opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega między innymi odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). A contrario – nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju decydują przepisy o miejscu świadczenia usług, tj. przede wszystkim przepisy art. 28a-28o u.p.t.u.

Przepisy te przewidują między innymi szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Na podstawie art. 28e u.p.t.u. miejsce świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości.

Jak przy tym wynika z art. 31a ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 77/1 z 23 marca 2011 r. z późn. zm.), usługami związanymi z nieruchomościami są usługi, które mają wystarczająco bezpośredni związek z daną nieruchomością. Przy czym usługi uważa się za mające wystarczająco bezpośredni związek z nieruchomością w następujących przypadkach:

• gdy wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usługi i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług;
• gdy są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.

W mojej ocenie wskazanej usługi mają wystarczająco bezpośrednio związek z położonymi w Niemczech nieruchomościami, a w konsekwencji są usługami związanymi z nieruchomościami. A zatem uważam, że miejsce świadczenia tej usługi znajduje się na terytorium Niemiec i w efekcie podlega ona opodatkowaniu podatkiem VAT w Niemczech, według niemieckiej stawki VAT właściwej dla tej usługi.

Co do sposobu rozliczenia tego podatku, podatnik ma do wyboru jedno z dwóch rozwiązań. Po pierwsze może zarejestrować się jako podatnik VAT w Niemczech i rozliczyć niemiecki podatek VAT z tytułu świadczenia tej usługi na zasadach ogólnych określonych niemieckimi przepisami.

Alternatywnie może rozliczyć ten podatek za pośrednictwem Polski w ramach tzw. unijnej procedury OSS, którą określają przepisy art. 130a-130d u.p.t.u. (co powinno zwolnić podatnika z obowiązku rejestracji VAT w Niemczech). W celu zarejestrowania się w Polsce do tej procedury należy za pomocą środków komunikacji elektronicznej do złożyć Naczelnika II Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (będącego właściwym naczelnikiem urzędu skarbowego dla korzystających z unijnej procedury OSS podatników, dla których państwem identyfikacji jest Polska) zgłoszenie oznaczone symbolem VIU-R (Zgłoszenie informujące w zakresie szczególnej procedury unijnej rozliczania VAT). Wzór tego zgłoszenia został opublikowany pod adresem https://www.podatki.gov.pl/vat/e-deklaracje-vat/formularze-vat/

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 5 sierpnia 2022 r. dla: