Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów udokumentowane fakturą zaliczkową

Pytanie: Otrzymaliśmy w grudniu 2016 fakturę zaliczkową na 50% wartości (data wystawienia również grudzień 2016) z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia środka trwałego. Dostawa środka trwałego nastąpiła 29.maja 2017 roku. Nie otrzymaliśmy faktury i wykazaliśmy obowiązek z tytułu WNT w dniu 15 czerwca 2017 roku (na całą wartość maszyny - kurs waluty z 14 czerwca). W dniu 29 sierpnia otrzymaliśmy fakturę rozliczającą dostawę wystawioną z datą 9 maja 2017 roku. Jak wykazać WNT. Czy całość pozostaje w miesiącu czerwcu? Czy powinniśmy skorygować dostawę na 9 maja 2017 i przyjąć kurs dla całej dostawy z 8 maja 2017 roku?

Odpowiedź: W przedstawionej sytuacji konieczna jest korekta deklaracji VAT-7 za czerwiec 2017 r. (celem wyłączenia z tej deklaracji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa) oraz deklaracji VAT-7 za maj 2017 r. (celem wykazania w niej przedmiotowego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów). Dokonując tej drugiej korekty do rozliczenia przedmiotowego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów do przeliczenia na złote należy zastosować kurs średni euro ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na dzień 8 maja 2017 r., względnie kurs wymiany ogłoszony przez Europejski Bank Centralny na ten dzień.

Uzasadnienie: W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje, co do zasady, z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia (zob. art. 20 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). W świetle tego przypisu sporna jest kwestia czy wystawienie faktur skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów także w przypadkach, gdy następuje przed jego wystąpieniem, tj. przed dokonaniem dostawy towarów albo – w przypadku nietransakcyjnych wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów (tj. wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, o których mowa w art. 11 ust. 1 u.p.t.u.) - przed przemieszczeniem towarów między państwami członkowskimi.

Organy podatkowe wyjaśniają najczęściej, że obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów powstaje w takich przypadkach w dacie wystawienia faktury. Stanowisko takie zajął, przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacjach indywidualnych z dnia 8 października 2013 r. (ILPP4/443-350/13-2/EWW) i z dnia 7 lipca 2014 r. (ILPP4/443-206/14-4/ISN) czy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 listopada 2016 r. (2461-IBPP2.4512.769.2016.1.EJU). Jak czytamy w ostatniej z tych interpretacji, „w sytuacji, gdy faktura dokumentująca dostawę konkretnych towarów została wystawiona przez Kontrahenta zagranicznego przed dokonaniem dostawy towaru, to obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy tego towaru”.

Dotyczy to jednak wyłącznie faktur dokumentujących dostawę towarów (faktur końcowych). Wystawianie faktur zaliczkowych nie skutkuje – jak wynika z wyjaśnień organów podatkowych – powstawaniem obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 października 2014 r. - ILPP4/443-377/14-5/EWW czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 maja 2015 r. - IPPP3/4512-166/15-2/JF).

Powyższe oznacza, że obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstał w przedstawionej sytuacji w dniu 9 maja 2017 r. Jest tak mimo, że faktura końcowa dotyczące dostawy towarów będących przedmiotem tego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów została przez Państwa otrzymana dopiero w dniu 29 sierpnia 2017 r. Przepisy nie przewidują bowiem, aby taka okoliczność uzasadniała rozpoznanie obowiązku podatkowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy tego towaru (chociaż – według mnie – powinna).

Konieczna jest w tej sytuacji korekta deklaracji VAT-7 za czerwiec 2017 r. (celem wyłączenia z tej deklaracji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa) oraz deklaracji VAT-7 za maj 2017 r. (celem wykazania w niej przedmiotowego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów). Dokonując tej drugiej korekty do rozliczenia przedmiotowego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów do przeliczenia na złote należy zastosować kurs średni euro ogłoszony przez Narodowy Bank Polski na dzień 8 maja 2017 r., względnie kurs wymiany ogłoszony przez Europejski Bank Centralny na ten dzień (zob. art. 31a ust. 1 u.p.t.u.).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 7 września 2017 r. dla:   

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi