Wykup samochodu z leasingu w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej

Pytanie: Podatnikowi kończy się leasing samochodu. Podatnik od ponad roku ma zawieszoną działalność gospodarczą - z faktur nie był odliczany VAT. W związku ze zmianą przepisów podatnik nie ma możliwości wykupu na cele prywatne. Podatnik nie ma w planach w najbliższym czasie odwieszania działalności a wykupiony samochód będzie chciała sprzedaż za około rok. Jak wygląda kwestia na gruncie podatku VAT przy sprzedaży takiego samochodu? Jeśli podatnik ma zawieszoną działalność to jak będzie chciała sprzedaż samochód musi ją odwiesić żeby wystawić fakturę i odprowadzić VAT?

Odpowiedź: Nie jest prawdą, że w przedstawionej sytuacji w związku ze zmianą przepisów podatnik nie ma możliwości wykupu samochodu z leasingu na cele „prywatne”. I właśnie wykup na cele „prywatne” będzie najprawdopodobniej w przedstawionej sytuacji dla podatnika korzystniejszy, a z pewnością prostszy.

Uzasadnienie: W pierwszej kolejności wyjaśnić pragnę, że nie jest prawdą, iż w przedstawionej sytuacji w związku ze zmianą przepisów podatnik nie ma możliwości wykupu samochodu z leasingu na cele „prywatne”. Dokonane z początkiem 2022 r. bowiem zmiany dotyczyły wyłącznie skutków w podatku dochodowym.

W konsekwencji w przedstawionej sytuacji podatnik może wykupić przedmiotowy samochód na cele prywatne. W takim przypadku z tytułu wykupu tego samochodu podatnikowi nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia, a jednocześnie sprzedaż przedmiotowego samochodu po wykupie nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT (spowoduje jednak ze względu na wskazane zmiany w podatku dochodowym powstanie u podatnika podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychodu z działalności gospodarczej). Najprawdopodobniej będzie to dla podatnika korzystniejsze, a z pewnością prostsze rozwiązanie.

W tej sytuacji raczej tylko na marginesie pragnę wyjaśnić, że przedmiotowy samochód podatnik może również wykupić na potrzeby zawieszonej obecnie działalności gospodarczej. W momencie dokonywania wykupu nie pozwoli to podatnikowi na odliczenie VAT, gdyż – jak zakładam – podatnik ten został przez naczelnika urzędu skarbowego wykreślony z rejestru podatników VAT (na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 1 u.p.t.u.), co wyłącza mu możliwość korzystania z prawa do odliczenia (ze względu na brzmienie art. 88 ust. 4 u.p.t.u.).

Nie wyłączy to jednak konieczności opodatkowania przez podatnika VAT dostawy (sprzedaży) przedmiotowego samochodu (przy czym podkreślić należy, że dotyczy to wyłącznie scenariusza, w którym samochód ten zostanie przez podatnika wykupiony na potrzeby zawieszonej obecnie działalności gospodarczej, a nie na cele prywatne). W celu dokonania takiej sprzedaży podatnik nie będzie musiał wznawiać wykonywania działalności gospodarczej, powinien natomiast poinformować naczelnika o zamiarze dokonania tej sprzedaży (wskazując okres, w którym będzie wykonywał czynności podlegające opodatkowaniu, tj. widełki czasowe, w których dokona sprzedaży samochodu; może to być tylko jeden dzień), co spowoduje, że rejestracja VAT podatnika zostanie tymczasowo przywrócona (zob. art. 96 ust. 9b i 9c u.p.t.u.).

W przypadku rozważanego scenariusza dostawę (sprzedaż) samochodu podatnik obowiązany będzie udokumentować fakturą z podatkiem VAT obliczonym według stawki 23%. Jednocześnie w mojej ocenie składając deklarację VAT z wykazaną dostawą (sprzedażą) przedmiotowego samochodu podatnik będzie mógł skorzystać z prawa do odliczenia VAT z faktury wykupu samochodu z leasingu.

Jest to jednak raczej scenariusz dla podatnika nieopłacalny i dość skomplikowany. Dlatego też doradzałbym, aby w przedstawionej sytuacji podatnik jednak wykupił samochód z leasingu na cele prywatne.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 4 lipca 2022 r. dla:  

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi