Wynajem mieszkania dla pracowników przedsiębiorcy

Pytanie: Czy wynajem mieszkania dla pracowników, osobie prowadzącej działalność gospodarczą jest zwolniony od podatku VAT? Czy też obowiązuje stawka 23%?

Odpowiedź: Według mnie świadczenie usług wynajmu jest w przedstawionej sytuacji opodaktowane podatkiem VAT według stawki 23%. Podobne stanowisko reprezentują sądy administracyjne. Natomiast organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach najczęściej opowiadają się za zwolnieniem od podatku VAT.

Uzasadnienie: Świadczenie usług najmu, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%. Nie dotyczy to jednak świadczenia usług wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Świadczenie takich usług jest zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.

Jest kwestią sporną czy zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 u.p.t.u., ma zastosowanie również w przypadku wynajmu nieruchomości przedsiębiorcom na cele mieszkaniowe ich pracowników. Organy podatkowe najczęściej wyjaśniają, że tak. Tytułem przykładu wskazać można interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 25 lipca 2016 r. (sygn. ITPP1/4512-462/16/JP), interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 listopada 2016 r. (sygn. IPPP2/4512-643/16-4/JO) czy interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 lipca 2017 r. (sygn. 0112-KDIL2-3.4012.165.2017.1.AŻ) oraz z dnia 20 kwietnia 2018 r. (sygn. 0112-KDIL4.4012.114.2018.1.JKU). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „art. 43 ust. 1 pkt 36 nie uzależnia zastosowania zwolnienia od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, czy formy prawnej podmiotu świadczącego usługę jak i od podmiotu nabywającego tę usługę. W konsekwencji należy stwierdzić, że wynajem podmiotowi gospodarczemu lokalu mieszkalnego na cele mieszkaniowe jego pracownika będzie korzystać ze zwolnienia, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy. Zatem stanowisko Wnioskodawcy, w tym zakresie należało uznać za prawidłowe”.

Zastrzec jednak należy, że odmienne stanowisko w tej kwestii zajął WSA w wyroku z dnia 11 lutego 2016 r. (sygn. III SA/Wa 473/15), a jego prawidłowość potwierdził NSA wyrokiem z dnia 8 maja 2018 r. (sygn. I FSK 1182/16). W wyroku tym czytamy, że „nie można w związku z tym przyjąć, że objęte zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT jest także wykorzystywanie budynku (lokalu) mieszkalnego "wyłącznie na cele mieszkaniowe", gdy najemca prowadzący działalności gospodarczą nieodpłatnie udostępnia wynajmowany budynek lub poszczególne lokale zatrudnionym przez siebie pracownikom. W tej sytuacji wynajem nie służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, lecz prowadzeniu działalności gospodarczej z wykorzystaniem wynajmowanych lokali. To, że lokale w ramach działalności najemcy mają być nieodpłatnie udostępnione na cele mieszkaniowe nie powoduje, że budynek (lokale) nie są wynajmowane "wyłącznie na cele mieszkaniowe" w rozumieniu powołanego wyżej przepisu. Nie jest to bowiem wykorzystywanie budynku (lokali) dla celów prywatnych”.

W tej sytuacji udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na przedstawione pytanie nie jest niestety możliwe, gdyż zależy ona od przyjęcia jednego ze wskazanych stanowisk. W mojej ocenie prawidłowe jest stanowisko reprezentowane przez sądy administracyjne, a więc uważam, że świadczenie usług wynajmu jest w przedstawionej sytuacji opodaktowane podatkiem VAT według stawki 23%.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Porada podatkowa opracowana w dniu 25 września 2018 r.