Zakup paliwa a odpowiedzialność solidarna nabywców

Pytanie: Spółka dokonała zakupu paliwa do samochodów z działalności gospodarczej. Spółka odlicza podatek VAT z faktury zakupu. Czy w przypadku kiedy faktura opiewa na kwotę wyższą bądź niższą niż 15 000 zł ma znaczenie w przypadku odpowiedzialności solidarnej dla nabywcy? Załóżmy, że nabywca nie dokonuje zapłaty ani w jednym ani w drugim przypadku metoda podzielonej płatności. Czy na podstawie art. 105a ust. 3 ustawy o VAT nabywca nie podlega solidarnej odpowiedzialności?

Odpowiedź: Co do zasady, kwota należności ogółem na fakturze ma znaczenie z punktu widzenia możliwości stosowania przepisów o odpowiedzialności solidarnej nabywców. Nie dotyczy to jednak nabywania paliw na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych zbiorników pojazdów używanych przez podatników nabywających te towary, do napędu tych pojazdów. W takich przypadkach stosowanie przepisów o odpowiedzialności solidarnej jest wyłączone ze względu na kwotę należności ogółem na fakturach.

Uzasadnienie: Z dniem 1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy określające obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności (zob. art. 108a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Ponadto z dniem 1 listopada 2019 r. gruntownie znowelizowane zostały przepisy określające solidarną odpowiedzialność nabywców niektórych towarów. Z nowych przepisów wynika, że odpowiedzialność solidarna jest możliwa w przypadku nabywania towarów wymienionych w nowym załączniku nr 15 do u.p.t.u. (zob. nowe brzmienie art. 105a ust. 1 u.p.t.u.), jednakże z wyłączeniem towarów udokumentowanych fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza 15.000 zł (zob. dodany art. 105a ust. 3 pkt 5 u.p.t.u.) oraz towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (zob. dodany art. 105a ust. 3 pkt 6 u.p.t.u.). Jest tak niezależnie od wartości dokonanych w danym miesiącu zakupów towarów.

Co do zasady zatem okoliczność, że kwota należności ogółem na fakturze dokumentującej towary wymienione w załączniku nr 15 do u.p.t.u. ma znaczenie z punktu widzenia możliwości stosowania przepisów o odpowiedzialności solidarnej nabywców. I tak:

• odpowiedzialność ta może istnieć, jeżeli kwota należności ogółem na takiej fakturze nie przekracza 15.000 zł (chyba że podatnik dobrowolnie dokona płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności),
• odpowiedzialność ta nie istnieje, jeżeli kwota należności ogółem na takiej fakturze przekracza 15.000 zł (nawet jeżeli podatnik wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi nie dokona płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności).

Powyższe nie dotyczy jednak przypadków wskazanych w art. 105a ust. 3 pkt 1 u.p.t.u., w tym nabywania paliw na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych zbiorników pojazdów używanych przez podatników nabywających te towary, do napędu tych pojazdów. W takich przypadkach stosowanie przepisów o odpowiedzialności solidarnej jest wyłączone ze względu na kwotę należności ogółem na fakturach oraz bez względu na sposób dokonania płatności.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy online

Odpowiedź udzielona w dniu 18 grudnia 2019 r. dla: