Zakupy związane z uczestnictwem w zagranicznych targach a import usług

Pytanie: Bierzemy udział w targach we Włoszech. Otrzymaliśmy fakturę za: energię elektryczną, aranżację stoiska oraz sprzątanie. Faktura jest wystawiona z włoskim VAT (22%)Jak powinna być zaksięgowana przez nas ww. faktura? Czy powinniśmy rozpoznać import usług?

Odpowiedź: Uważam, że w przedstawionej sytuacji macie Państwo obowiązek rozpoznania importu usług aranżacji stoiska oraz sprzątania.

Uzasadnienie: Podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług są co do zasady sprzedawcy (dostawcy towarów oraz usługodawcy). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W przypadkach określonych przepisami art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., podatnikami z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług mogą być również nabywcy (w ramach tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia).

Dotyczy to między innymi importu usług. Importem usług jest sytuacja, w której dochodzi do świadczenia usług, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (zob. art. 2 pkt 9 u.p.t.u.), a więc gdy - w niewielkim uproszczeniu - podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (względnie osoba prawna niebędąca podatnikiem mająca siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabywa usługi od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski (zob. art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u.). Aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego usługi musi znajdować się na terytorium Polski (tylko bowiem wówczas dochodzi do świadczenia podlegającej opodatkowaniu w Polsce usługi - zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.).

Mając to na uwadze wskazać pragnę, że miejsce świadczenia usług targowych oraz usług pomocniczych do usług targowych (do których to usług należy zaliczyć usługi elektryczne, o których mowa) ustala się co do zasady na podstawie przepisów art. 28b u.p.t.u. (zob. przykładowo wyrok WSA w Poznaniu z dnia 24 lipca 2012 r. – I SA/Po 372/12, wyrok WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 8 stycznia 2013 r. – I SA/Wr 1419/12 czy wyrok NSA z dnia 9 maja 2014 r. - sygn. I FSK 841/13).

Prowadzi to do wniosku, że w części dotyczącej nabycia usług aranżacji stoiska oraz sprzątania miejsce spełnione są w przedstawionej sytuacji warunki wystąpienia importu usług, gdyż polski podatnik (czyli podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabył usługę, której miejsce świadczenia znajduje się na terytorium Polski (na podstawie art. 28b ust. 1 u.p.t.u., który stanowi, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej), od zagranicznego podatnika, który – jak również zakładam - nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

W konsekwencji uważam, że w zakresie tym macie Państwo obowiązek rozpoznania importu usług. Jest tak mimo otrzymania faktury z naliczonym włoskim podatkiem VAT. Błędne opodatkowanie usługi przez usługodawcę nie wyłącza bowiem obowiązku rozpoznawania przez polskich podatników importu usług.

Wskazać jednocześnie pragnę, że wszelkie postacie energii, w tym energia elektryczna, stanowią towary w rozumieniu VAT (zob. art. 2 pkt 6 u.p.t.u.). Uważam w związku z tym, że  zakup energii elektrycznej stanowi w przedstawionej sytuacji nabycie towarów, których miejsce dostawy znajduje się na terytorium Włoch. W konsekwencji dostawa ta nie stanowi dostawy towarów, dla której jesteście Państwo (na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 5 u.p.t.u.) podatnikiem. Zakup ten nie stanowi również wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. W związku z tym uważam, że w części dotyczącej zużytej energii elektrycznej nie macie Państwo obowiązku w żaden sposób rozliczać podatku VAT w Polsce.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 18 października 2023 r. dla:     

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi