Zwrot nieruchomości – skutki VAT

Pytanie: Spółka z o.o. nabyła od Spółki jawnej nieruchomość (sprzedaż zwolniona z VAT) za którą nie uregulowała zobowiązania przez okres 2 lata. Strony zawarły porozumienie że nabywca ma zwrócić nieruchomość w formie umowy odnowienia długu (umowa nowacji). Zwrot nieruchomości ma nastąpić w cenie nabycia plus należne odsetki ustawowe za okres 2 lat. Czy ta transakcja wywoła skutki podatkowe w VAT i podatku dochodowym poza odsetkami?

Odpowiedź: Uważam, że skutki w podatku VAT w spółce w przedstawionej sytuacji nie wystąpią. Natomiast na gruncie przepisów o podatku dochodowym konsekwencją zwrotu, o którym mowa, będzie według mnie konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – bezpośrednio lub pośrednio (poprzez odpisy amortyzacyjne – kwoty. Zmniejszenia tego należy według mnie dokonać na bieżąco, a więc uważam, że nie będzie mu towarzyszyło powstanie zaległości podatkowej i konieczność zapłaty odsetek za zwłokę.

Uzasadnienie: Z art. 29a ust. 10 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 685 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., wynika, że podstawę opodatkowania obniża się między innymi o wartość zwróconych towarów. Z kolei z art. 106j ust. 1 pkt 3 u.p.t.u. wynika, że w przypadku gdy po wystawieniu faktury dokonano zwrotu podatnikowi towarów, podatnik wystawia fakturę korygującą.
Zwracanymi towarami mogą być również nieruchomości. Aktualna w tym zakresie pozostaje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 października 2013 r. (ILPP2/443-699/13-2/TW), w której czytamy, że „zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że na skutek zwrotu towaru – w tym przypadku niezabudowanej nieruchomości – powinien wystawić fakturę korygującą do pierwotnej faktury, dokumentującej sprzedaż nieruchomości z 18 maja 2012 r., celem udokumentowania rzeczywistego przebiegu transakcji oraz ponownego posiadania nieruchomości, która była przedmiotem sprzedaży”.

Uważam w związku z tym, że w przedstawionej sytuacji wystąpią skutki charakterystyczne dla zwrotu towaru. Przy czym w związku z tym, że przy nabyciu nieruchomości spółka nie odliczyła podatku VAT (ze względu na zwolnienie z VAT), skutki w podatku VAT w spółce według mnie nie wystąpią.

Natomiast na gruncie przepisów o podatku dochodowym konsekwencją zwrotu, o którym mowa, będzie według mnie konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – bezpośrednio lub pośrednio (poprzez odpisy amortyzacyjne – kwoty. Zmniejszenia tego należy według mnie dokonać na bieżąco, a więc uważam, że nie będzie mu towarzyszyło powstanie zaległości podatkowej i konieczność zapłaty odsetek za zwłokę.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 6 września 2021 r. dla: