Refakturowanie kosztów paliwa tankowanego przez inną firmę

Pytanie: Firma A ma podpisaną umowę ze stacją benzynową i zakupuje paliwo kartami flotowymi. Część kart została przekazana innej firmie B, która tankuje paliwo do swoich samochodów osobowych. Stacja paliw wystawia fakturę za paliwo na firmę A. Firma A refakturuje paliwo dotyczące aut osobowych nie będących ich własnością na Spółkę B. Czy firma A może odliczyć VAT za zakup paliwa do samochodów osobowych, który dalej refakturuje na firmę B? Czy firma A wystawiając fakturę za to paliwo, musi naliczyć VAT od wartości netto czy brutto?

Odpowiedź: Odpowiedź na pytanie o możliwość odliczania podatku przez firmę A z faktur za paliwo tankowane przez firmę B zależy od przyjęcia jednego z dwóch możliwych stanowisk. Przyjęcie stanowiska o dopuszczalności takiego postępowania oznaczałoby, że faktury te mogą być wystawiane na dowolne ustalone między firmami A i B kwoty (niekoniecznie na kwoty netto czy brutto wynikające z faktur za paliwo wystawionych przez właściciela stacji paliw), a więc od dowolnej ustalonej między firmami A i B kwoty naliczany może być VAT z tytułu odsprzedaży paliwa.

Uzasadnienie: Od 1 kwietnia 2014 r. kwota podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi ograniczona jest, co do zasady, do 50% (zob. art. 86a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. – dalej u.p.t.u.). Wydatki, których dotyczy to ograniczenie, określa art. 86a ust. 2 u.p.t.u.. Są to:

  1. wydatki dotyczące nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
  2. wydatki dotyczące używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
  3. wydatki dotyczące nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Chociaż z treści przepisów nie wynika to wprost, nie ulega wątpliwości, że ograniczenia powyższe obowiązuje w stosunku do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, które ponoszone są w związku z ich używaniem przez podatników. Ograniczenia nie dotyczą natomiast zakupów towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem pojazdów samochodowych przez inne podmioty. A zatem ograniczenie kwoty podatku naliczonego nie ma zastosowania, między innymi, przy nabywaniu paliwa w celu odsprzedaży.

Mimo to odliczanie podatku VAT z faktur, o których mowa, będzie ryzykowne. Należy bowiem zauważyć, że z orzecznictwa wynika, iż w przypadku nabywania paliwa (i innych towarów) za pomocą kart paliwowych nie dochodzi do tzw. dostaw łańcuchowych (dostaw, o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT), więc wystawcy kart paliwowych nie są sprzedawcami towarów (zob. przykładowo wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 czy wyrok NSA z dnia 14 sierpnia 2012 r. - I FSK 1177/11), a w konsekwencji w zakresie tym prawo do odliczania podatku naliczonego z wystawianych przez wystawców kart paliwowych nie przysługuje (ze względu na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT).

Uznanie tego stanowiska za prawidłowe oznaczałoby, że również w przedstawionym stanie faktycznym nie dochodzi do dwóch dostaw paliwa (dostawy między właścicielem stacji benzynowej a firmą A oraz między firmą A i firmą B), lecz jednej tylko dostawy paliwa (dostawy między właścicielem stacji benzynowej a firmą B). Oznaczałoby to, że:

  1. właściciel stacji paliw faktury za paliwo nabywane przez firmę B powinien wystawiać na tę właśnie firmę, a nie na firmę A (mimo, że zakupy paliwa opłacane są kartami flotowymi firmy A),
  2. jeżeli mimo to właściciel stacji paliw faktury za paliwo nabywane przez firmę B wystawia na firmę A, firma A nie może odliczać podatku VAT z tych faktur (w części przypadającej na paliwo nabywane przez firmę B),
  3. firma A nie może wystawiać faktur (refaktur) dokumentujących odsprzedaż paliwa firmie B.

Tylko odrzucenie powyższego stanowiska oznaczałoby, że w przedstawionej sytuacji firma A jest uprawniona do odliczania (w całości) podatku VAT z faktur za paliwo nabywane przez firmę B. Tylko również odrzucenie tego stanowiska oznaczałoby, że firma A jest uprawniona do wystawiania faktur (refaktur) dokumentujących odsprzedaż paliwa firmie B, przy czym faktury te mogą być wystawiane na dowolne ustalone między firmami A i B kwoty (niekoniecznie na kwoty netto czy brutto wynikające z faktur za paliwo wystawionych przez właściciela stacji paliw), a więc od dowolnej ustalonej między firmami A i B kwoty naliczany może być VAT z tytułu odsprzedaży paliwa.

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Odpowiedź udzielona w dniu 27 kwietnia 2016 r. dla:     

Wolters Kluwer

zamów aktualizację odpowiedzi